Otoimmün Tirod Hastalarının Tükürük Bezi Ultrason Görüntülerinin Fraktal Analizi


Kan Yakuboğlu S., Toraman M.

Türk Dişhekimliği Birliği 28. Uluslararası Dişhekimliği Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 18 - 21 Eylül 2025, ss.232, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Diyarbakır
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.232
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Otoimmün tiroid tiroid hastalıkları organa özgü görülen ve popülasyonda kadınlarda görülme sıklığı erkeklere göre daha yüksek olan sıklıkla karşılaşılan otoimmün bir hastalıktır. Otoimmün tiroid hastalıklarının tükürük ve tükürük bezlerini etkilediği birçok çalışmada gösterilmiştir. Bu çalışmada, otoimmün tiroid hastalarının ve sağlıklı kontrol grubunun tükürük bezleri USG ile incelenmiş ve bezlerin ultrason görüntülerine fraktal analiz metodu uygulanarak karşılaştırılması sağlandı. Yöntem: Otoimmün tiroid hastası 30 hasta ve sağlıklı kontrol grubundan 30 hasta olmak üzere toplamda 60 hasta çalışmaya dahil edildi. Hasta ve kontrol gruplarında parotis ve submandibular bezlerinin ultrason görüntülerine 2-D kutu sayma metodu ile fraktal analiz uygulanarak fraktal boyut(FB) değerleri hesaplandı.Verilerin analizi için bağımsız gruplar t testi kullanıldı. Bulgular: Hasta ve kontrol grubu arasında submandibular bezin sağ ve sol ort.FB değerleri karşılaştırıldığında (sırasıyla, 1,68±0,08; 1,78±0,07), istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulundu. (p<0,001). Parotis bezinin longitudinal yöndeki görüntülerinden hesaplanan sağ ve sol ort.FB değerleri hasta ve kontrol grubunda karşılaştırıldığında( sırasıyla, 1,71±0,06; 1,79±0,03) istatistiksel olarak anlamlı olarak tespit edildi (p<0,001). Parotis bezinin transversal yöndeki görüntülerinden hesaplanan sağ ve sol ort.FB değerleri hasta ve kontrol grubunda karşılaştırıldığında (sırasıyla, 1,72±0,06; 1,79±0,03) istatistiksel olarak anlamlı olarak tespit edildi (p<0,001). Sonuç: Otoimmün tiroid hastalarında sağlıklı kontrol grubuna göre hem parotis hem de submandibular bezlerde ultrason görüntülerinden elde edilen FB değerlerinde anlamlı bir azalma olduğu gözlendi. Otoimmün tiroid hastalarının tükürük bezlerinin nicel değerlendirilmesinde fraktal analiz metodu kullanılabilir.

Purpose: Autoimmune thyroid diseases are organ-specific autoimmune disorders that are more prevalent in women compared to men. Numerous studies have shown that autoimmune thyroid diseases can affect the salivary glands and saliva production. In this study, the salivary glands of patients with autoimmune thyroid disease and healthy controls were examined using ultrasound, and the ultrasound images were analyzed and compared using the fractal analysis method. Method: A total of 60 participants were included in the study: 30 patients with autoimmune thyroid disease and 30 healthy controls. Fractal analysis was performed on 2-D ultrasound images of the parotid and submandibular glands using the 2-D box-counting method to calculate fractal dimension (FD) values. An independent samples t-test was used for statistical analysis. Findings: When comparing the mean FD values of the right and left submandibular glands between the patient and control groups (1.68±0.08 and 1.78±0.07, respectively), a statistically significant difference was found (p<0.001). The mean FD values calculated from longitudinal images of the right and left parotid glands also showed a statistically significant difference between the patient and control groups (1.71±0.06 and 1.79±0.03, respectively; p<0.001). Similarly, the mean FD values from transverse images of the right and left parotid glands were significantly different between the two groups (1.72±0.06 and 1.79±0.03, respectively; p<0.001). Conclusion: A significant reduction in FD values was observed in both the parotid and submandibular glands in patients with autoimmune thyroid disease compared to the healthy control group. Fractal analysis can be used as a quantitative method for evaluating the salivary glands in patients with autoimmune thyroid disease.