Toplum ve Sosyal Hizmet, cilt.32, sa.2, ss.689-708, 2021 (Hakemli Dergi)
Foucault’nun fikirleri sosyal çalışma teori ve pratiğini yaratıcı yollarla
bütünleştirmeye olanak vererek disiplininin gelişmesine ve dönüşmesine katkı
sağlama potansiyeline sahiptir. Çalışmanın amacı; Foucault’nun bazı
fikirlerinin sosyal çalışmayla ilgisini kurmak böylece sosyal çalışma teori ve
pratiğine katkı sağlama potansiyelini tartışmaktır. Foucault’nun iktidar,
biyopolitika, söylem ve yönetimsellik kavramları üzerinden yapılan sosyal
çalışma analizi; sosyal çalışma pratiğinde yer edinen iktidar uygulamalarına,
bilgi otoritelerine ve ahlaki zorunluluklara işaret ederek öz eleştiri fırsatı
sunmaktadır. Ayrıca sosyal çalışmacılara ve sosyal hizmet öğrencilerine referans
alınan anlam çerçevelerini fark etmeleri ve baskın söylemleri tanımlamaları için
olanak vermektedir. Bunların yanında sosyal çalışma pratiğinin, bağlam- söylem
ile şekillenen bir uygulama olduğunu fark etmeyi ve profesyonellik üzerine tekrar
düşünmeyi sağlamaktadır. Sonuç olarak Foucault’nun fikirleri ile yapılan analiz;
kurumsallaşmış söylemin retorik terimleriyle şekillenen bilginin tartışmaya açık,
çok sesli ve iktidarla ayrılmaz olduğunu ifade etmektedir. Böylece bilginin iktidar
ile eylem arasında pekiştirici ilişki oluşturduğunu vurgulamaktadır. Bu çıkarım
doğrultusunda sosyal çalışma teori ve pratiğinde yer alan baskın söylemlerin güç
ilişkileri üzerinden analiz edilmesi bütüncül ve daha az sınırlayıcı alternatif
söylemlerin inşa edilmesine olanak verecektir. Zira giderek artan şeffaflık
beklentisi ve post-panoptik gözetim şekilleri sosyal çalışma pratiğinde
Foucault’nun fikirlerinin daha fazla benimsenmesini gerektirmektedir.
Foucault's ideas have the potential to contribute to the development and
transformation of social work discipline by allowing the integration of theory and
practice. This study aims to establish the relevance of some of Foucault's ideas
to social work, thus discussing their potential to contribute to social work theory
and practice. A social work analysis to be made by tracing Foucault's concepts
(knowledge, power, biopolitics, discourse, governmentality) will enable selfcriticism by pointing to the practices of power, knowledge authorities, and moral
obligations that come together in the social work process. Hence Foucault's
concepts will enable social workers and social work students to recognize the
frameworks of meaning. It will enable them to realize that social work is a
contextual practice that is historically, materially, and discursively produced and
that it is shaped in many ways by dominant discourses. This awareness will
enable us to rethink professionalism. Consequently, the examination of dominant
discourses over power relations and identity will enrich social work theory and practice by allowing alternative discourses that are more holistic and less restrictive. The increasing expectation of
clearness and post-panoptic forms of surveillance require greater adoption of Foucault's ideas in social work practice.