Optimizing Evacuation in Densely Populated Buildings: A Bottleneck Analysis

Creative Commons License

Toprakli A. Y., Satir M. S.

GAZI UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE, cilt.38, sa.3, ss.101-132, 2025 (ESCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 38 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2025
  • Dergi Adı: GAZI UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), Scopus, Academic Search Premier, Aerospace Database, Aquatic Science & Fisheries Abstracts (ASFA), Communication Abstracts, Metadex, Civil Engineering Abstracts, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.101-132
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Acil durumlar sırasında yoğun nüfuslu binalardan güvenli ve etkin tahliyenin sağlanması, insan güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de yeni inşa edilen Ordu Ek Binası Adliyesi’ni vaka çalışması olarak ele alarak, aşırı yoğun kullanımlı binalarda ortaya çıkabilecek olası tahliye darboğazlarını analiz etmektedir. Pathfinder yazılımı kullanılarak gerçekleştirilen simülasyonlarla yaya akış dinamikleri modellenmiş ve tahliye verimliliğini olumsuz etkileyen kritik sıkışma bölgeleri tespit edilmiştir. Simülasyon sonuçları, bina kullanıcılarının %95’inin 316 saniye içinde tahliye edilebildiğini, ancak kalan %5’lik kesimin özellikle çıkışlara yönlendiren merdivenlerde oluşan darboğazlar nedeniyle ciddi gecikmeler yaşadığını ortaya koymuştur. Bu bulgu, yüksek yoğunluklu binaların tasarımında tahliye optimizasyonunun kritik önemini vurgulamaktadır. Çalışmada, tahliye sürelerinin iyileştirilmesine ve genel güvenliğin artırılmasına katkı sağlayabilecek bazı tasarım önerileri sunulmuştur. Bu öneriler arasında koridor genişliklerinin artırılması, çıkış konfigürasyonlarının yeniden düzenlenmesi ve akışı yönlendiren kontrol elemanlarının stratejik konumlandırılması yer almaktadır.

Safe and efficient evacuation from densely populated buildings during emergencies is crucial for ensuring human safety. This study analyzes potential evacuation bottlenecks in densely populated buildings using the newly constructed Ordu Annex Courthouse in Turkey as a case study. Employing Pathfinder simulations, pedestrian flow dynamics were modeled, and critical areas of congestion hindering evacuation efficiency were identified. The simulation results revealed that while 95% of occupants could evacuate within 316 seconds, the remaining 5% experienced significant delays, particularly due to bottlenecks at stairwells leading to exits. This finding highlights the importance of evacuation optimization in the design of densely populated buildings. The study proposes actionable design recommendations, such as adjustments to corridor widths, modifications to exit configurations, and strategic placement of flow-control elements, as strategies with the potential to improve evacuation times and enhance overall safety.