1.ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 18 - 19 Mart 2023, ss.136-140
Dökme demir proseslerinde metalden nesnelerin üretilmesi için pik demir ve çelik hurda hammaddeleri
ile alaşım elementlerinin ergitilmesi sonucunda kum ve seramik kalıplara dökülmesi süreçleri
işletilmektedir. Maça, döküm parçanın üretilmesinde kullanılan ana elemanlardan birisi olup, motor
bloğunun su ceketi, silindir kafaları ve valfler gibi içi boş bir dökümün iç geometrik formunun elde
edilmesini sağlar. Günümüzde en çok kullanılan ve en gelişmiş maça yapma makineleri kum püskürtme
tekniği ile çalışmaktadır. Maça sandığının makinanın tablasına bağlanması ile proses başlamakta, maça
kumu karıştırıcıda ısı ile kürleşen bağlayıcılar ile karıştırılmasının ardından kum haznesine alınarak 2
ile 6 bar arasında olan basınçlı havanın etkisi ile nozullardan maça sandığının içerisine püskürtülerek
doldurulmaktadır. Yapılan maça, maça sandığından dışarı alınarak proses tamamlanmaktadır. Sandıkta
yer alan maçanın üretim için tasarlanan boyutlarına göre 140-200°C sıcaklıkta 100- 200 saniye pişirme
işlemi yapılmakta olup, bu süreçte zamana bağlı olarak özellikle nozul uçlarında reçineli kumda katılaşma
meydana gelerek üretim durabilmekte ve verimlilik azalmaktadır. Bu çalışma kapsamında yapılan
analizler neticesinde soğutma performansı iyileştirilmiş nozul tasarlanmış, üretilmiş ve test edilerek elde
edilen sonuçlar mevcut nozul ile karşılaştırılmıştır.