İLAÇ AŞIRI KULLANIM BAŞAĞRISI VE HUZURSUZ BARSAK SENDROMU BİRLİKTELİĞİ VE GIDA TETİKLEYİCİLERİ

Ceren Akgör M. H., Gökçe S., Vurallı D., Taşdelen B., Gültekin F., Belen H. B.

58. Ulusal Nöroloji Kongresi, Antalya, Türkiye, 19 - 24 Kasım 2022, ss.17

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.17
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Başağrısı şikayetleri yaşayan bireylerde farklı mide- bağırsak sistemi bozuklukları görülebilmektedir. Bu çalışmada günlük yaşamda ilaç aşırı kullanım başağrısı (İAKB) yaşayan bireylerde, eşlik eden huzursuz barsak sendromu (HBS) ve başağrısı esnasındaki bilişsel şikayetler arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Üçyüzbeş gönüllünün katıldığı bu anket çalışmasında katılımcılar yaş, cinsiyet, başağrısı karakteri- süresi- sıklığı, ağrı kesici ilaç kullanım sıklığı, kognitif şikayetleri ve huzursuz bağırsak sendromu (HBS) ile ilişkili gastrointestinal belirtileri ve 90 farklı gıda için tüketim davranışı ve gıda tetikleyicileri değerlendirilmiştir. Bulgular: Katılımcıların %38,5’inde (n=116) İAKB saptandı. Hastaların %35,8’i (n=106) HBS ile ilgili gastrointestinal belirtiler tanımladı. İAKB olanlarda HBS olma oranı (%49,5) HBS olmayanların oranına göre (%32,5) anlamlı derecede daha yüksek saptandı (p<0,05). Mig-Scog skorunun, HBS tipi karın ağrısı yaşayanlarda yaşamayanlara göre anlamlı olarak yüksek olduğu görüldü (P<0,05). HBS olan bireylerin kırmızı renkli şekerlemeler (p=0,001), tatlandırıcı içeren ürünler (p=0,008), jelatin içeren gıdalar, krema içeren ürünler, hazır dondurulmuş paketli gıdalar ve tavuk ürünleri, körili soslar, patates kızartması (0,004), fındık tüketiminden daha az kaçındıkları (p<0,05) ve bu gıdaları tükettikleri gün başağrısı yaşadıkları görüldü. Sonuç: İlaç aşırı kullanım başağrısı hastalarında huzursuz barsak sendromu ve kognitif şikayetler daha yüksek oranda görülmektedir. HBS olan hastaların günlük hayatta başağrısı tetikleyicisi olarak tanımladıkları gıdaları HBS olmayan bireylere göre daha yoğun tükettikleri saptanmıştır. Kronik başağrısı ve eşlik eden işlev kaybında huzursuz barsak sendromunun tanınması önem taşımaktadır. İAK başağrısında mevcut komorbid HBS belirtileri dikkatle sorgulanmalı ve süreç yönetimine uygun tedavi planı dahil edilmelidir. Ayrıca gıda içeriğindeki hangi besin veya gıda katkı maddesinin başağrısını tetiklediğinin ortaya koyulması için başağrısına sebep olan gıdaların içerikleri ile ilgili ileri çalışmalar faydalı olacaktır.