Kültürel Mirasın Korunması ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanmasında Bir Araç Olan Ekomüze Kavramının “İstiklal Yolu” Kültür Rotası Üzerinden İncelenmesi


Oğuz Tanrıverdi A. N., Erol D.

4. TURİZMDE MİMARLIK VE KÜLTÜREL MİRAS KONGRESİ/4th CONGRESS ON ARCHITECTURE AND CULTURAL HERITAGE IN TOURISM, Karabük, Türkiye, 12 - 14 Ekim 2023, cilt.1, ss.38-40

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Karabük
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.38-40
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kültürel Mirasın Korunması ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanmasında Bir Araç Olan Ekomüze Kavramının “İstiklal Yolu” Kültür Rotası Üzerinden İncelenmesi Özet Kavram olarak ilk olarak 1971’de Fransa’da 9. ICOM Genel Komitesi’nde ortaya atılan ve kullanılan “Ekomüze” diğer bir deyişle “yaşayan müze”, turizm kaynağı olma potansiyeli taşıyan bir bölgeyi, var olan kültürel ve doğal değerleri ile yerinde ve tahribata uğratmadan korumak, gelişimini sağlamak, deneyimlemek ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamakta kullanılan bir araçtır. Bir ekomüzenin hedef kitlesi yerel halktır ve bu sebeple yerel halkın kendi miraslarına sahip çıkarak bölgede mevcut olan doğal, ekonomik ve kültürel kaynaklarının en etkin düzeyde kullanılması ile kendi yerel kalkınmalarını sağlamaları ve var olan potansiyellerini koruması ekomüze uygulamaları ile gerçekleştirilebilmektedir. Aidiyet, kimlik ve topluluk kavramları ile yakından alakalı olan ekomüze uygulaması yerin tanımlanmaktan çok deneyimlenmesi gereken bir şey olduğunu savunan “yerin ruhu” kavramı ile ilişkilidir. Türk kadının kahramanlık gösterdiği, Milli Mücadele döneminde Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Gözüm Sakarya’da, Dumlupınar’da; kulağım İnebolu’da” sözüyle tarihsel ve lojistik önemine değindiği, doğal ve kültürel miras değerleri nedeniyle 2012 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kültür rotası ilan edilen çalışma alanı olan “İstiklal Yolu” doğal, somut ve soyut miras değerleri açısından oldukça zengin, “yerin ruhu” kavramının hissedildiği, tarihte farklı amaçlarla kullanılmış olan bir bölgedir. Günümüzde de tarihi bir yol olma özelliği taşıması ve doğal güzelliklere sahip olması sonucunda kültürel turizm açısından önemli bir çekim noktası olma potansiyeline sahip olmasına rağmen tanıtım ve yerel kalkınma faaliyetlerinin zayıf olduğu bir bölge olarak göze çarpmaktadır. Çalışmanın amacı; araştırma alanı olarak seçilen “İstiklal Yolu” kültür rotasının mevcut potansiyelin korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik bölgedeki kullanım olanakları, kültürel ve doğal miras kaynakları ile sürdürülebilirlik potansiyelleri, var olan potansiyellerin yerel kalkınmaya etkileri ile bölgenin sorunları ve zayıf yönlerinin irdelenmesi sonucu oluşturulacak SWOT analizi çalışması sonucunda “İstiklal Yolu” kültür rotasında ekomüze odaklı yerel kalkınma ile kültürel ve doğal mirasın korunmasını amaçlayan yaklaşım önerileri sunulmasıdır. Anahtar Kelimeler: Kültürel Miras, Ekomüze, Yerin Ruhu, Yerel Kalkınma, Turizm