Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gazi University Journal of Science Part B: Art Humanities Design and Planning, cilt.11, sa.2, ss.283-296, 2023 (Hakemli Dergi)
Balkanlar, 14. yüzyılda Osmanlılar tarafından fethedildiğinden beri, başta camiler olmak üzere camilerin inşa edilmesi en önemli imar faaliyetlerinden biri olmuştur. Böylece, yerleşim yerlerinin canlı görüntüleri, camilerin de dahil olduğu yaygın olarak görülen unsurlarla bir araya getirilmiştir. Ahşap minareli camilerin, ahşabın yoğun olduğu bölgelerde, konut mahalleleri içinde inşa edilmesi yaygınken, camilerin gövdesi farklı yapı malzemelerinden ya da tamamen ahşaptan yapılmıştır. Bu çalışma, Balkanlar'daki ahşap minarelerin özelliklerini tanımlamayı amaçlamıştır. Yerleşim alanlarının en ayırt edici unsuru olarak ahşap minarelere atıfta bulunarak, Balkanlar ve Rodos'ta bu camilerin dört türü belgelenmiştir. Bu çalışma, cami tipolojisinin de ayırt edildiği ana karakteristik unsurlar olarak kabul edilebilecek ahşap minarelerin temel özelliklerini ve bölümlerini ve buna bağlı olarak Balkanlar'daki ahşap minarelerin mimari özelliklerini göstermiştir. Daha sonra, bu araştırma için vaka çalışması alanı olarak seçilen Montenegro'daki ahşap minareli camileri karşılaştırmak için tanımlanmış kriterler (kurucular, malzemeler, şekil, boyutlar, minarelerin konumu vb. belirlenmiştir. Bu çalışma, Balkan bölgesindeki ahşap minareli camiler hakkındaki bilgilere katkıda bulunmaktadır. Genel fiziksel özelliklerin yanı sıra ahşap minare yapımındaki ustalığın soyut karakteri de tartışılmaktadır. Ayrıca, minare bölümleri hakkında açıklama yapılmıştır. Ahşap minare özelliklerine göre ahşap minareli cami tipolojisi gözlemlenmiştir.
Since the region of Balkans was seized by the Ottomans during the 14th century, providing a proper praying spaces, particularly mosques, was among important tasks. Thus, lively images of the settlements were assembled by the commonly seen elements including mosques too. It was common to build mosques with wooden minaret, in areas rich with wood, within the residential neighborhoods, while the corpus of the mosques could have been made of different buildings materials or even fully made of wood.
This study aimed to define the peculiarities of the wooden minarets in Balkan. Referring to the wooden minarets as the most distinguished element of residential areas four types of these mosques were documented within the Balkans and Rhodes.
This study showed the main peculiarities and parts of the wooden minarets, which could be considered as the main characteristic elements according to which also the mosque typology was distinguished, and accordingly, the architectural characteristics of the wooden minarets in the Balkan.
Further on, defined criteria (founders, materials, shape, dimensions, position of minarets etc.) were used to compare wooden minaret mosques in Monte Negro, which was selected as case study area for this research.
This study contributes to the knowledge about mosques with wooden minarets in the Balkan region. General physical peculiarities are discussed as well as the intangible character of mastering in constructing wooden minarets. Also, clarification is done about minaret parts. The wooden minarets mosques typology was observed according to the wooden minaret peculiarities.