3.INTERNATIONAL KARADENİZ SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION CONGRESS, Trabzon, Türkiye, 9 - 10 Kasım 2024, ss.310-311, (Özet Bildiri)
Bu
çalışmanın konusu, Türkiye'de yetişen Dişbudak (Fraxinus L), Kayın (Fagus
sp. L.) ve Karaağaç (Ulmus L.) ağaç
türlerinin bükülme yarıçapları ve bükülme sonrası mekanik özelliklerindeki
değişimler incelenmiştir. Ahşap malzemeye form verme işlemleri uzun yıllardır
mobilya ve çeşitli endüstrilerde kullanılmaktadır. Bükme işlemi ahşabın
esnekliği ve dayanım özelliklerini artırmak için buharlama gibi ön işlemlerle
desteklenir. Çalışmada 195 mm ve 275 mm yarıçaplarındaki kalıplarla bükülen
örnekler, TS EN 408+A1 ve TS ISO 13061-5 standartlarına göre basınç direnci
testine tabi tutulmuş ve buharlama işlemi ile bükme yarıçapının etkileri
değerlendirilmiştir. TS
ISO 13061-1 standardına göre yoğunluk ve TS ISO 13061-2 standardına göre
rutubet değerleri belirlenmiştir. Yoğunluk ve rutubet belirlemek için 60 örnek,
basınç değerlerinin tespiti için 60 örnek toplam 120 örnek ile çalışma
gerçekleştirilmiştir. Elde edilen fiziksel özelliklerden yoğunlukları sırası
ile dişbudak 0,705 g/cm3, kayın 0,623 g/cm3, karaağaç
0,593 g/cm3; rutubet değerleri ise dişbudak %11.45, kayın %10.66,
karaağaç % 9.75 olarak elde edilmiştir. Basınç değerleri kıyaslamasında
yarıçapı 195 mm olan gruptan en büyük kuvvette dişbudak örneklerinin 2332,35 N’
da, yarıçapı 275 mm olan grupta ise en büyük kuvvette kayın örneklerinin
1782,11 N’ da kırıldığı gözlemlenmiştir. Üç ağaç
türünde bükülmüş ahşapların fiziksel ve mekanik özelliklerindeki değişimleri
incelenmiş yarıçapı
195 mm olan bükme mobilya imalatında dişbudak ağacı, yarıçapı 275 mm olan bükme
mobilya imalatında ise kayın ağacının kullanılması tavsiye edilmektedir. İnceleme
kapsamındaki ahşapların statik ve dinamik eğilmeler karşısındaki
davranışlarının da belirlenerek literatüre kazandırılması önem arz etmektedir.
Ayrıca, sandalye sırtlıkları ve kolçakları gibi mobilya parçalarında kullanımı
uygun diğer ağaç türlerinin de fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi
ve bu tür mobilyaların da bir bütün olarak testlere tabi tutulması ve
incelenmesi önerilmektir.