XVIII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi, Ankara, Türkiye, 27 Eylül 2024, (Özet Bildiri)
Çeviri, farklı toplumların birbirini tanımasına vesile olan en önemli araçlardan biridir. Ötekini tanımak, farklı konularda bilinmeyene ulaşmak için de bir araç olan çeviri binlerce yıldır mevcudiyetini korumaktadır. Binlerce yıldır yapılan çeviri etkinliği başlangıçta insan direkt dokunan tıp, felsefe, astroloji, astronomi, ziraat gibi konularda olsa da edebiyat da zamanla kendine yer bulmuştur. Özellikler son bir yüzyıldır Türkçe, İngilizce ve Arapça kapsamında yapılan edebi çevirilerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Gerek İngilizceden gerekse Arapçadan Türkçeye yapılan edebi eser çeviri sayısı Türkçeden bu dillere yapılan eser sayısından oldukça fazladır. Özellikle İngilizcenin dünya dili olması ve birçok yazarın eserlerini İngilizce yazması bu durumun oluşmasında etkilidir. Ancak Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığının 2005 yılında başlattığı kısa adı TEDA olan Türk kültür, sanat v edebiyatının çeviri yoluyla yurt dışında tanıtılmasına yönelik proje ile Türkçeden İngilizceye ve Arapçaya çevrilen edebi eser sayısında adeta bir sıçrama yaşanmıştır. Bu çalışmada TEDA kapsamında Türkçeden İngilizce ve Arapçaya çevrilen eserler karşılaştırmalı olarak konu, yazar, çevirmen, yıl, yayınevi, eserin yayımlandığı ülke gibi çeşitli açılardan karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Translation is one of the most important tools that enable different societies to get to know each other. Translation, which is a tool for getting to know the other and reaching the unknown on different subjects, has been in existence for thousands of years. Although the translation activity, which has been carried out for thousands of years, was initially focused on subjects that directly touch humans, such as medicine, philosophy, astrology, astronomy and agriculture, literature has also found its place over time. Especially in the last century, the number of literary translations made in Turkish, English and Arabic has been increasing day by day. The number of translations of literary works from both English and Arabic into Turkish is considerably higher than the number of works from Turkish into these languages. Especially the fact that English is the world language and many authors write their works in English is effective in creating this situation. However, with the project launched by the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey in 2005, called TEDA for short, to promote Turkish culture, art and literature abroad through translation, there has been a leap in the number of literary works translated from Turkish to English and Arabic. In this study, the works translated from Turkish to English and Arabic within the scope of TEDA were comparatively examined in terms of various aspects such as subject, author, translator, year, publishing house, and country where the work was published.