Covid-19 Salgın Sürecinde Hava Kalitesi Tahmini: Zonguldak Örneği


Duygu Çelik B., Arıcı N.

Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, cilt.7, sa.3, ss.222-232, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Hava kirleticilerinin insan sağlığı üzerinde basit etkilerden erken ölüme kadar ciddi etkilere neden olduğu bilinmektedir. Özellikle solunum problemleri, akciğer rahatsızlıkları ve zatürre gibi birçok rahatsızlığa sebep olmaktadır. 30 Aralık 2019 itibariyle dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını bir solunum yolu hastalığıdır ve hava yoluyla bulaşmaktadır. Günümüzde devam eden salgın sürecinde hava kalitesinin tahmin edilmesi ve buna yönelik tedbirlerin alınması Covid-19 gibi hava yoluyla bulaşan hastalıkların yayılma hızını etkilemesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışma, Covid-19 salgını öncesi ve Covid-19 salgın sürecinde ölçülen çeşitli kirletici konsantrasyonlarını ele alarak makine öğrenmesi yöntemleriyle hava kalitesini tahmin etmektedir. Çalışmada kullanılan veri seti, hava kirliliğinin yüksek olduğu, gelişmiş sanayiye sahip Zonguldak iline ait kirletici konsantrasyonlarından oluşmaktadır. Veriler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇSB) Hava İzleme İstasyonları web sitesinden sağlanmıştır. Tahmin başarısı yüksek beş farklı makine öğrenmesi yöntemi kullanılmış ve çalışma sonucunda en iyi başarı Karar Ağacı algoritmasında elde edilmiştir. Hastalığın bulaşıcılığını azaltmak için uygulanan karantina süresinde kirletici konsantrasyonlarında büyük ölçüde azalma gerçekleştiği ve hava kalitesinde iyileşme olduğu görülmektedir. Deneysel sonuçlar, önerilen modelin hava kalitesini tespit etmek ve gelecekteki kirletici seviyelerini tahmin etmek için verimli bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir.