Aronia melanocarpa (Michx.) Elliott Meyve Ve Yaprak Özütlerinin Biyolojik Aktivitelerinin Belirlenmesi


Çerçi N. A., KÜLAHCI M., Aydin B., Beyzi E., Arslan A., Demir S.

Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi dergisi (Online), cilt.5, sa.1, ss.31-38, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi dergisi (Online)
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.31-38
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Aronia melanocarpa (Michaux) Elliot, Rosaceae familyasının bir üyesi olup, çok yıllık bir çalı formunda ve üzümsü meyveleri olan bir bitkidir. Kuzey Amerika ve Kanada’nın doğusu orjinli olan aronya, 2012 yılından itibaren Türkiye’de de yetiştirilmektedir. İçeriğinde yüksek oranda polifenoller bulundurması ve üzümsü meyveler içerisinde en yüksek antosiyanin miktarına sahip olmasıyla birçok araştırmacının dikkatini çekmiştir. Aronya bitkisinin farklı kısımları ile yapılan çeşitli çalışmalar sonucunda bu bitkinin sindirim sistemi hastalıkları, kardiyovasküler hastalıklar ve çeşitli kanser türleri üzerinde koruyucu etkisinin olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Ankara-Gölbaşı’nda agro-ekolojik koşullarda yetiştirilen Aronya bitkisinin meyve ve yaprak kısımlarının metanol özütlerinin antimikrobiyal, antioksidan ve sitotoksik aktivitelerinin tespit edilmesidir. Bu amaçla bitkinin yaş ve kuru meyveleri ile yapraklarından metanol özütleri elde edilmiş, bu özütlerin farklı patojen mikroorganizmalar üzerindeki antimikrobiyal aktiviteleri mikrodilüsyon yöntemi ile antioksidan kapasiteleri ise DPPH serbest radikalini süpürme testi ile belirlenmiştir. Ayrıca özütlerin sağlıklı L929 fibroblast hücreleri üzerindeki sitotoksik etkisi MTT testi ile tespit edilmiştir. En yüksek antimikrobiyal etkinin, kuru meyve özütünün Staphylococcus aureus ATCC 25923 üzerine (Minimum inhibitör konsantrasyon değeri: 12,5 mg/mL) olduğu, özütlerin tümünün yüksek DPPH süpürücü etkiye sahip olduğu ve en yüksek antioksidan aktiviteyi ise yaş meyve özütünün gösterdiği (IC50: 0,71 ± 0,12 µg/mL) tespit edilmiştir. Özütler çalışılan dozlarda sağlıklı hücrelerin canlılığını yüksek oranda etkilememiş; özellikle düşük dozlarda ISO standartlarının kabul sınırları dâhilinde olan %70 ve üzeri canlılık gözlemlenmiştir.
Shoul Aronia melanocarpa (Michaux) Elliot is a member of the Rosaceae family, a perennial shrub with berries. Originating from North America and eastern Canada, Aronia has been cultivated in Turkey since 2012. The fact that it contains high amounts of polyphenols and has the highest amount of anthocyanins among berries has attracted the attention of many researchers. As a result of various studies conducted with different parts of the Aronia plant, it has been shown that this plant has a protective effect on digestive system diseases, cardiovascular diseases, and various types of cancer. The aim of this study was to determine the antimicrobial, antioxidant, and cytotoxic activities of methanol extracts of fruit and leaf parts of Aronia plant grown under agroecological conditions in Ankara-Gölbaşı. For this purpose, methanol extracts were obtained from the fresh and dry fruits and leaves of the plant, and the antimicrobial activities of these extracts on different pathogenic microorganisms were determined by the microdilution method, and their antioxidant capacities were determined by DPPH free radical scavenging test. In addition, the cytotoxic effect of the extracts on healthy L929 fibroblast cells was determined by MTT assay. The dried fruit extract had the highest antimicrobial effect on Staphylococcus aureus ATCC 25923 (Minimum inhibitory concentration value: 12.5 mg/mL), all of the extracts had a high DPPH scavenging effect, and the highest antioxidant activity was shown by the fresh fruit extract (IC50: 0, 71 ± 0.12 μg/mL) was detected. The extracts did not highly affect the viability of healthy cells at the doses studied; especially at low doses, 70% and above viability was observed, which is within the acceptance limits of ISO standards.