Ankara Romatoloji Toplantısı, Bolu, Türkiye, 9 - 11 Eylül 2022, ss.72-73
IgA VASKÜLİTLİ ÇOCUKLARDA MEFV GEN MUTASYONU KLİNİK
BULGULARI ETKİLER Mİ?
EMINE NUR SUNAR YAYLA, SEVCAN A. BAKKALOĞLU
GAZI ÜNIVERSITESI TIP FAKÜLTESI, ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI A.B.D. ÇOCUK ROMATOLOJI B.D.
Giriş: Immunoglobulin A vasküliti (IgAV) çocukluk çağının en sık görülen vaskülitidir. Bazı çalışmalarda MEFV gen mutasyonu
varlığının IgAV seyrini etkileyebildiği iddia edilmektedir. Bu çalışmada IgAV tanılı çocuklarda MEFV gen mutasyonu
varlığının, hastalığın kliniğine etkisi olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: 2005-2022 yılları arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Romatoloji B.D’na başvuran IgAV tanısı almış ve
MEFV gen mutasyon analizi yapılmış 141 hasta geriye dönük olarak incelendi. MEFV gen mutasyonu olan ve olmayan IgAV
tanılı hastaların klinik ve laboratuvar özellikleri karşılaştırıldı.
Bulgular: MEFV geni bakılan IgA vaskülitli hastaların %45’inde (64/141) mutasyon saptandı. En sık görülen mutasyon (%20,6)
M694V heterozigot mutasyonuydu. Hastaların %4’ünde homozigot, %37’sinde heterozigot, %5’inde birleşik heterozigot mutasyon
saptandı (Tablo 1). MEFV geninde mutasyon saptanan hastaların %59,4’ü (38/64) kız ve ortanca tanı yaşı 6,9’du. Purpura
tanı anında ya da takip sürecinde tüm hastalarda görülen bulguydu. Artralji hastaların %80’inde görülürken, artrit yaklaşık
üçte ikisinde (%63) görüldü. Hastaların %77’sinde GİS tutulumu, üçte birinde (%33) renal tutulum, yaklaşık beşte birinde ise
(%23) skrotal tutulum izlendi. Mutasyon saptanan IgAV’li hastaların %13’ünde refrakter hastalık, %9’unda relaps izlendi ancak
bu oranlar mutasyon saptanmayan hasta grubu ile benzerdi. MEFV gen mutasyonu bulunan hasta grubunda ortanca CRP ve
ESH değerleri diğer gruba göre anlamlı yüksek saptandı. MEFV gen mutasyonu saptanan 15 hastaya (%23) ailevi Akdeniz ateşi
(AAA) tanısı kondu ve kolşisin tedavisi başlandı (Tablo 2). M694V heterozigot ya da homozigot olan 34 hasta ile diğer 107 hasta
karşılaştırıldığında, kız cinsiyet (%70,6 vs %44,9, p=0.009), artrit (%76,5 vs %52,3, p=0.013) ve renal tutulum (%47,1 vs %27,1,
p=0.030) mutasyon taşıyan grupta daha sık bulundu.
Sonuç: IgA vasküliti ile AAA birlikteliği toplumumuzda sık görülmektedir ve ilk tanı sıklıkla IgA vasküliti olmaktadır. MEFV
gen mutasyonu IgAV klinik bulgularını değiştirmese de ailesel Akdeniz ateşinin sık görüldüğü toplumlarda klinik şüphe ve
akut faz reaktan yüksekliği durumunda AAA akılda tutulmalıdır. Ayrıca MEFV gen mutasyonları arasında M694V heterozigot
ya da homozigot mutasyonları olanlarda renal tutulum açısından dikkatli olunmalıdır.