KIYI LAGÜNLERİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ, Ankara, Türkiye, 29 - 31 Temmuz 2022, ss.342-350
İklim değişiminin etkisi ile oluşan su seviyesi değişimi su kütlelerinin dinamik ve biyolojik kimliklerini
etkilemektedir. Bu durumun sonucu olarak su kütlelerinin özelliklerindeki değişimleri güncelleme ve
ilerleyen yıllardaki değişimler için tahminde bulunma ihtiyacı her geçen gün artmaktadır (Weiskopf vd.
2020). Kıyısal sular ve nehir suları arasındaki güçlü etkileşimlerden oluşan geçiş suları, oldukça verimli
ekosistemlerdir. Bu ekosistemlerde tuzlu suyun, tatlı suyun, toprağın ve atmosferin etkileşim halinde
olması, canlı topluluklarının benzersiz özellikler sergilemesine yol açmaktadır (Lentz vd., 2020). Kıyı
ve geçiş suyu ekosistemlerinde genellikle, tatlı su girişleri ve su seviyesi değişimlerine bağlı olarak
tuzluluk ve sıcaklık değerlerinin değişmesi, rüzgar ya da gel-git gibi güçlü ve düzensiz fiziksel kuvvetler
hakim olmaktadır (Yıldırım ve Balas, 2019). İklim değişikleri bu nedenle kıyı ve geçiş sularında ekolojik
sınıflandırmaları önemli ölçüde etkilemekte, hidrodinamiği, referans koşulları, biyotik ve abiyotik
faktörleri şekillendirmektedir (Bae ve Park, 2019). Özellikle denizler ve nehirler arasındaki geçiş suyu
kütlelerinin biyoçeşitlilik açısından da zengin olmaları nedeniyle hassas olarak incelenmeleri,
modelleme ve izleme çalışmalarının yürütülmesi önem kazanmaktadır (Huang vd., 2020). Geçiş suyu
kütleleri olan kıyı lagünleri denizle ve kıyısal çevreyle etkileşim halinde bulunan karmaşık ve hassas su
kütleleri olup, su seviyesi değişimi etkilerinin izlenmesi için uygun alanlardır.
Bu çalışmada, Türkiye’nin Akdeniz Baseni’nde yer alan Yumurtalık, Akyatan ve Beymelek lagünlerinin
uzun dönemli rüzgar ve dalga iklimleri, sıcaklık değişimleri ve su seviyesi değişimleri incelenmiştir.