Tip 2 Diyabet Öz Yönetimi Ölçeğinin Geliştirilmesi


KOÇ E., KOÇ A. K., ÖZKAN S., AYCAN S.

Sağlık ve Toplum, cilt.34, sa.2, ss.33-41, 2024 (Scopus) identifier identifier identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 34 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.1016/j.jcjd.2024.07.001
  • Dergi Adı: Sağlık ve Toplum
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.33-41
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Diabetes Mellitus (DM) takibinde etkili bir öz yönetimi önemlidir. Bunun için kişilerin rehberlere uygun olarak tedavi ve takip durumlarının saptanması gerekir. Çalışmada, tip 2 DM tanılı kişilerde “tip 2 diyabet öz yönetimi” ölçeğinin geliştirilmesi amaçlandı. Araştırma, aile sağlığı merkezleri ve diyabet polikliniğine başvuran 911 Tip 2 DM hastası ile yürütülen metodolojik bir araştırmadır. Veri toplamada, tip 2 DM öz yönetimi ile ilgili anket formu ve aday ölçek kullanıldı. Ölçek yapısı faktör analizi ile belirlendi. Güvenilirlik, Cronbach Alpha, test-retest yöntemleri ile değerlendirildi. Tüm analizlerde anlamlılık düzeyi <0,05 kabul edildi. Katılımcıların yaş ortalaması 57,95±10,91’dır. %53,3’ü kadın, %46,7’si erkektir. Kapsam geçerliliği uzman ekip ile gerçekleştirildi. Faktör analizi ile, 19 madde ve üç boyuttan oluşan ölçeğin açıklanan varyans oranı %50,019 olarak hesaplandı. Cronbach Alpha katsayısı 0,856 olarak hesaplandı. Test-Retest analizinde sınıf içi koreleasyon katsayılarının 0,785 ile 0,953 arasında değiştiği saptandı. Geliştirilen “Tip 2 Diyabet Öz Yönetim Ölçeği” geçerli ve güvenilir olup toplumda kullanılmaya uygundur.
Effective self-management is important in the follow-up of Diabetes Mellitus (DM). For this, the treatment and follow-up status of peop- le should be determined in accordance with the guidelines. In the study, it was aimed to develop a “type 2 diabetes self-management” scale in people with type 2 DM. The research is a methodological study conducted with 911 Type 2 DM patients who applied to family health centers and diabetes outpatient clinics. A questionnaire form and candidate scale on self-management of type 2 DM were used in data collection. Scale structure was determined by factor analysis. Reliability was evaluated with Cronbach Alpha, test-retest metho- ds. The significance level was accepted as <0.05 in all analyses. The mean age of the participants was 57.95±10.91 years. 53.3% are female, 46.7% are male. Content validity was carried out by an ex- pert team. With factor analysis, the explained variance rate of the scale consisting of 19 items and three dimensions was calculated as 50.019. The Cronbach Alpha coefficient was calculated as 0.856. In the Test-Retest analysis, intra class correlation coefficients were found to vary between 0.785 and 0.953. The developed “Type 2 Dia- betes Self-Management Scale” is valid and reliable and suitable for use in the community.