ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÇALIŞAN ÖĞRETMENLERİN MEDYA OKURYAZARLIK DÜZEYLERİNİ ETKİLEYEN DEĞİŞKENLER


Creative Commons License

Karakoç Z., Gedikoğlu T., Gürbüz A., Baysal M., Önder Çelikkanlı N.

INTERNATIONAL EDUCATION CONGRESS (EDUCongress), Ankara, Turkey, 20 - 23 September 2023, pp.135-144

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Ankara
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.135-144
  • Gazi University Affiliated: Yes

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adayları ve çalışan öğretmenlerin medya okuryazarlık düzeylerini belirlemeyi

amaçlayan, Türkçe olarak tam metni yayımlanmış makalelerde incelenen değişkenleri ve bu değişkenlerin medya

okuryazarlığı üzerine etkisini ortaya koymaktır. Bu amaç kapsamında doküman inceleme yöntemiyle ele alınan 10

makale Microsoft Excel programında incelenmiş; değişken sayısı öğretmen adayları için 22, çalışan öğretmenler için

6 olarak tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarına yönelik hazırlanan çalışmalarda ele alınan değişkenlerin ilk sırasında

cinsiyet (f=10) gelmektedir. Cinsiyet değişkenini öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri sınıf seviyesi (f=5) ve

öğrenim gördükleri ana bilim dalı (f=4) takip etmektedir. Buna göre öğretmen adaylarının medya okuryazarlıklarını

etkileyen değişkenleri ele alan çalışmalardan 3’ünde erkek, 2’sinde kadın öğretmen adaylarının medya okuryazarlık

düzeylerinin daha yüksek olduğu belirtilmiştir. Son sınıftaki öğretmen adaylarının ve Okul Öncesi Eğitimi, Tarih

Eğitimi ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dallarında öğrenim gören öğretmen adaylarının medya okuryazarlıkları diğer

sınıf ve ana bilim dallarına kıyasla daha yüksek çıkmıştır. Çalışan öğretmenlerin medya okuryazarlık düzeylerini

belirlemeyi amaçlayan tek çalışmada ise değişken olarak branş, cinsiyet, eğitim durumu, kıdem, görev yapılan okul

türü ve görev yapılan okulun sosyoekonomik seviyesi değişkenleri incelenmiştir. Buna göre fen bilimleri

öğretmenlerinin, kadın öğretmenlerin, lisansüstü eğitim alan öğretmenlerin, kıdem yılı düşük öğretmenlerin,

ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin ve sosyoekonomik seviyesi düşük okullarda çalışan öğretmenlerin medya

okuryazarlık düzeyleri daha yüksek çıkmıştır. İncelenen çalışmalarda sıklıkla t testi ve tek yönlü varyans analizi

kullanılmıştır. Çalışmalarda incelenen değişkenler ve bu değişkenlerin öğretmen adayları ve çalışan öğretmenlerin

medya okuryazarlık düzeyleri üzerine etkisinin göz önünde bulundurulması bu konuda çalışacak araştırmacılar, kitap

yazarları ve öğretmen yetiştiren akademisyenler için yol gösterici olacaktır.