5. Uluslararası Oral Diagnoz ve Maksillofasiyal Radyoloji Derneği Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 23 - 27 Nisan 2025, ss.302-304, (Tam Metin Bildiri)
Amaç:
Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) günümüzde diş hekimliğinde,
çenelerde kemik dokudaki patolojilerin detaylı incelenmesi ve implant öncesi
yapılan planlamalardaki hassas ölçümler için kullanılan üç boyutlu bir
görüntüleme modalitesidir. İmplant planlamasındaki tedavi öncesi alveolar kret
incelemeleri ve boyut ölçümlerinin KIBT ile yapılması önerilmektedir (American
Dental Association; ADA). KIBT’ta hasta konumlandırılmasının ve görüntüleme
alanlarının (Field of View; FOV), yapılan linear ölçümlerin doğruluğunu
etkilediği belirtilmiştir.
Bu çalışma, KIBT ile
farklı çekim açıları ve FOV’un ölçüm doğruluğuna etkilerini incelemeyi
amaçlamaktadır.
Yöntem:
Çalışmada, yapılacak ölçümler için maksillayı simüle eden, fotopolimer rezin,
baryum sülfat, bizmut oksit’ten mamül, fantom çene modeli (Ancorax,
Ankara, Türkiye) kullanıldı. Model, KIBT cihazıyla 0°, 10° ve 20°’lik üç farklı
vertikal açıyla ve 70x70 mm, 160x52 mm ve 160x92 mm’lik üç farklı FOV
ayarlarında görüntülendi. KIBT görüntülerinde, belirlenen üç farklı bölgeden
yapılan diş ve dişsiz alveolar kret boyutu ölçümleri yapıldı. Altın standart
için ise ilgili bölgeler kumpasla ölçüldü. KIBT görüntüleri ölçümleri ile
kumpas ölçümleri karşılaştırıldı. Veriler, çekim açıları ve FOV
kombinasyonlarının ölçüm doğruluğu üzerindeki etkilerini analiz etmek için
incelendi.
Bulgular:
Vertikal açısal değişikliklerin (+0°,10°,20°) uzunluk, yükseklik ve genişlik
ölçümleri üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p> 0.05).
Ancak ölçümlerde değişken hata aralıkları gözlendi (1.61mm – 2.5mm). Ayrıca,
FOV’un değiştirilmesi de linear ölçümler üzerinde istatistiksel olarak anlamlı
bir etki oluşturmamaktaydı (p> 0.05).
Sonuç:
Elde edilen bulgular, KIBT taraması sırasında baş pozisyonunun ve FOV
alanlarının linear ölçümler üzerinde anlamlı bir fark oluşturmadığını gösterdi.
Bununla birlikte açılandırmanın doğru yapılmamasının ölçüm zorluğu yarattığı,
FOV alanın artmasının ise radyasyon dozunu arttırdığından söz edilebilir.
Anahtar kelimeler:
Fantom, Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi, FOV, İmplant