ROSA CANINA L. BİTKİ KÖK EKSTRESİNİN BİYOLOJİK AKTİVİTESİ

Yalçınkaya İ. S., Açık L., Kulaksız Erkmen G., Aktan O.

KARABAĞ 2. ULUSLARARASI UYGULAMALI BİLİMLER KONGRESİ , Baku, Azerbaycan, 8 - 10 Kasım 2021, ss.65-66

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Baku
  • Basıldığı Ülke: Azerbaycan
  • Sayfa Sayıları: ss.65-66
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzde stres, sağlıksız beslenme, hareketin eksikliği ve genetik faktörler insanları birçok hastalığa sürüklemektedir. Antioksidan özellikli bitki ve meyvelerin hem bağışıklık sistemi üzerinde hem de birçok genetik hastalıklar için olumlu sonuçlar verdiği veriler ile desteklenmiştir. Rosa canina L. bitkisi, Rosacea ailesine mensup bir bitkidir. Anadolu ve Avrupa’da yaygın olarak bulunmakta olup kuşburnu olarak da bilinmektedir. Çok eski tarihlerde yüksek C vitamini içeriği nedeniyle skorbütten korunmada kullanılmış olup, ekstresinin geleneksel tıpta artrit, gut, ateş, soğuk algınlığında ve diüretik olarak kullanımı bildirilmiştir. Çalışmamızda Rosa canina L. bitkisinin kök materyali kullanılmıştır. Bu materyalden su ve metanol olmak üzere iki farklı özüt hazırlanmıştır. Hazırlanan bitki kök ekstrelerinin antioksidan aktivitelerinin belirlenebilmesi için DPPH radikal süpürücü aktivitesine, toplam fenolik madde içeriğine, demir şelatlama aktivitesine bakılmıştır. Bitkinin su ve metanol ekstrelerinin yüksek DPPH radikalini süpürücü aktiviteye sahip olduğu ve bu özütlerin pozitif kontrol olarak kullanılan BHT (IC50: 96,47 μg/mL)’den daha yüksek aktiviteye sahip olduğu bulunmuştur. DPPH için su özütünün IC50 değeri 23,31μg/mL, metanol özütü için IC50:26,94 μg/mL olduğu hesaplanmıştır. Bu değerlere göre su özütünün süpürücü aktivitesinin daha yüksek olduğu görülmüştür. R.canina L. su özütünün toplam fenolik madde miktarının 34,96 (mg GAE/g özüt), metanol özütüne 16,98 (mg GAE/g özüt) göre daha fazla olduğu hesaplanmıştır. En fazla gallik asite eş değer fenolik madde miktarı su özütüne ait olduğu görülmüştür. Özütlerin demir şelatlama aktiviteleri için IC50 değerlerine bakıldığında su özütünün IC50 değerinin 0,91 (μg/mL) metanol özütüne 10,77 (μg/mL) göre daha yüksek aktiviteye sahip olduğu görülmüştür. Antioksidan aktivite deneylerine ek olarak özütlerin oksidatif DNA hasarına karşı koruyucu etkisi olduğu belirlenmiştir. DNA koruyucu aktivite ile paralel olarak yapılan DNA etkileşimi deneyinde de etki görülmesi sonucunda yapılan ve etkili çıkan antioksidan deneylerin DNA üzerindeki etkisinin de yorumlanabilir olduğunu göstermiştir. 

Nowadays, stress, unhealthy diet, lack of movement and genetic factors lead people to many diseases. Research studies show that plants/fruits with antioxidant activity give positive results both on the immune system and for many genetic diseases. Rosa canina L. is a member of the Rosacea family. It is widely found in Anatolia and Europe and is also known as rosehip. It has been used to prevent scurvy due to its high vitamin C content in ancient times, and its extract has been reported to be used in traditional medicine for arthritis, gout, fever, colds and as a diuretic. Root material of Rosa canina L. plant was used in our study. Two different extracts, water and methanol, were prepared from this material. In order to determine the antioxidant activities of the prepared plant root extracts, DPPH radical scavenging activity, total phenolic content, and iron chelating activity were examined. It has been found that the water and methanol extracts of the plant have high DPPH radical scavenging activity and these extracts have higher activity than BHT (IC50: 96.47 μg/mL) used as a positive control. The IC50 value of the water extract for DPPH was 23,31μg/mL, and the IC50 for the methanol extract was calculated as 26,94 μg/mL. According to these values, it was observed that the scavenging activity of the water extract was higher. It was calculated that the total amount of phenolic substance of R.canina L. water extract was 34,96 (mg GAE/g extract) compared to the methanol extract 16,98 (mg GAE/g extract). It was observed that the highest amount of phenolic substance equivalent to gallic acid belonged to the water extract. When the IC50 values of the extracts were examined for the iron chelating activities, it was observed that the IC50 value of the water extract was higher than that of 0,91 (μg/mL) methanol extract, 10,77 (μg/mL). In addition to antioxidant activity experiments, it was determined that the extracts had a protective effect against oxidative DNA damage. The effect of the DNA interaction test performed in parallel with the DNA protective activity, as a result of the effect, showed that the effect of the antioxidant experiments on the DNA could also be interpreted.