İyi Oluş Okuryazarlığı Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması


Creative Commons License

AKALIN M. B., IŞIK Ş.

24. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara, Türkiye, 17 - 19 Kasım 2023

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İyi oluşun doğrudan bireylere öğretilemeyeceği, bunun yerine bireylerin iyi oluşunu geliştirebilecek dili kullanmalarının öğretilebileceği görüşü “iyi oluş okuryazarlığı” kavramını ortaya çıkarmıştır. Pozitif eğitim uygulamaları alanında son yapılan çalışmalar kişinin kendisinin ve çevresinin iyi oluşunu geliştirme becerisi olarak tanımlanan iyi oluş okuryazarlığının eğitim alanında olduğu kadar toplumsal alanda da önemini vurgulamaktadır. Bu araştırmada İyi Oluş Okuryazarlığı Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanarak yetişkin grubunda geçerlik ve güvenirlik değerlerinin test edilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca iyi oluş okuryazarlığı ile sosyoekonomik düzey, algılanan genel başarı ve sağlık durumu arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu 210 kadın, 96 erkek olmak üzere toplam 307 yetişkinden oluşmaktadır. Kişisel Bilgi Formu, İyi Oluş Okuryazarlığı Ölçeği, Genel İyi Oluş Ölçeği Kısa Formu ve Öznel Sosyoekonomik Statü Ölçeği veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. İyi Oluş Okuryazarlığı Ölçeği’nin doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarının iyi düzeyde uyum iyiliği değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Kriter geçerliliği çalışmaları kapsamında İyi Oluş Okuryazarlığı Ölçeği’nin Genel İyi Oluş Ölçeği Kısa Formu ile pozitif yönlü orta düzeyde ilişkili olduğu (r=.413, p=.000) saptanmıştır. Güvenirlik analizleri kapsamında .75 test tekrar test katsayısına, .88 Cronbach Alpha katsayısına ulaşılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında bireylerin sosyoekonomik düzeylerinin çok düşük düzey olmakla birlikte iyi oluş okuryazarlığını yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. İyi oluş okuryazarlığının bireylerin algılanan başarılarını düşük düzeyde yordadığı, algılanan genel sağlık düzeyleri üzerinde ise anlamlı bir yordayıcı etkiye sahip olmadığı bulunmuştur. Pozitif eğitim uygulamaları ve toplumsal sağlık politikalarında önemli bir odak noktası haline gelmeye başlayan iyi oluş okuryazarlığının kaynaklarını ve çıktılarını araştırmaya yönelik yapılacak çalışmaların alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca ölçme aracının daha alt yaş gruplarına uyarlanmasının eğitim kurumlarında bu becerilere odaklanılması için önemli olabilir.