Elit Yıldız Atletlerin Gençler ve Büyükler Kategorisindeki Başarı Süreçlerinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma


Creative Commons License

Pekel H. A., Aydos L., Bostancı S.

Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, cilt.16, sa.1, ss.14-22, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 16 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.14-22
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Çalışmanın amacı, 1999-2013 yılları arasında Yıldızlar Dünya Şampiyonalarında final yarışan elit yıldız atletlerin ilerleyen yıllardaki başarı durumlarının incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada, atletizmde 21 branştan toplam 2.829 yıldız elit atletin takibi yapılmıştır. Veriler ''World Athletics'' veri tabanından elde edilmiştir. Elit yıldız atletlerin, ilk olarak Gençler Dünya Şampiyonalarında final yarışma durumları sonrasında Büyükler Dünya Şampiyonalarında finallerde yarışma durumları, son olarak Olimpiyat Oyunlarında finallerde yarışma durumları incelenmiştir. Veriler Microsoft Excel programıyla analiz edilmiş, frekans ve yüzde (%) değerleri ele alınarak analiz edilmiştir. Bulgular: 2.829 atlet içinden 716 (%25,3) atlet gençler kategorisinde final yarışabilmişken, 130 (%4,6) atlet büyükler kategorisinde final yarışmıştır. Yalnızca 80 (%2,8'i) atlet son basamak olan Olimpiyat Oyunlarında final yarışma başarısını Gösterebilmiştir Ülke sıralamasında Amerika Birleşik Devletleri, Almanya ve Rusya'nın ilk üçte yer aldığı görülmektedir. Cinsiyet bulgularında elit yıldız düzeyinde erkek sporcu katılımının daha fazla olduğu görülürken, gençler kategorisinden başlayarak kadın sporcuların elit düzeyde spora devam etme oranlarının erkek sporculardan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Bulgulara göre spora devam etme oranlarına bakıldığında en başarılı sporcuların atlama branşlarında yarışan sporcular olduğu görülmektedir. Ayrıca yıldızlar kategorisinde elde edilen başarıya göre büyükler kategorisindeki başarı oranında büyük bir düşüş yaşandığı belirlenmiştir. Sonuç: Yıldızlar kategorisinde elit düzeyde yarışan atletlerin gelecek yıllarda elit seviyede spora katılımlarında büyük oranda düşüş yaşandığı görülmüştür. Yıldızlar kategorisinden büyükler kategorisine geçişte büyük bir kayba sebep olan nitelikli (elit) atlet sayısındaki kaybın; yetenek seçimi, erken özelleşme, fiziksel gelişimin bireyselliğinin göz ardı edilmesi ve uygun antrenman metotlarının uygulanmaması, ülkelerdeki sportif yapılanmaları gibi birçok faktöre dayanabileceğini ve bu çerçeveden hareketle sportif yapılanmaların oluşturulabileceği düşünülmektedir.