30. Ulusal Dermatoloji Kongresi, Gazimagusa, Kıbrıs (Kktc), 19 - 23 Ekim 2022, ss.96
Giriş ve Amaç
Yaklaşık 2,5 yıl önce başlayan COVID-19 pandemisi, yaşamın her alanında olduğu gibi hekimlerin akademik
faaliyetlerinde de değişikliklere yol açmıştır. Özellikle pandeminin başlangıcında hekimlerinin iş yükünün azalmasına
ve tüm dünyayı etkileyen yeni bir hastalığın bulgularının hızla paylaşılmak istenmesine bağlı olarak tıp dünyasında
akademik yayın sayısında hızlı bir artış meydana gelmiştir. Bu çalışmanın amacı, pandeminin, Türk dermatologları
tarafından yayınlanan makalelerin sayısı ve içerikleri üzerine etkilerinin araştırılmasıdır.
Yöntem
Çalışmaya, PubMed’de yayınlanan makaleler dahil edilmiştir. 05.08.2022 erişim tarihinde, PubMed arama çubuğuna
anahtar kelime olarak “Dermatology Turkey” yazılmış, pandemi öncesi dönem için 2017-2019 yılları, pandemi sonrası
dönem için ise 2020-2022 yılları filtre olarak seçilmiştir. Bulunan makaleler, Türkiye’de bulunan dermatoloji
kliniklerinden en az bir yazarı bulunduracak şekilde ayıklanmış, yayın yılı, yayın tipi, çok merkezli ve multidisipliner
olup olmadığı ve yayınlandığı dergi not edilmiştir. Elde edilen veriler Microsoft Excel’de analiz edilmiştir.
Bulgular
Arama sonucunda 2017-2019 yıllarından 1265, 2020-2022 yıllarından 1627 makale bulunmuştur. İlgisiz makaleler
ayıklandıktan sonra pandemi öncesine ait 986, pandemi sonrasına ait 1420 yayın saptanmıştır. Pandemi öncesinde
en sık yayın yapılan 3 konu ilaçlar ve ilaç reaksiyonları (%10,45), psoriasis (%9,33) ve vaskülitler-kollajen doku
hastalıkları (%7,91); pandemi sonrasında ise COVID-19 (%13,94), psoriasis (%8,59) ve ilaçlar ve ilaç reaksiyonları
(%7,04) olmuştur. Pandemi öncesinde ve sonrasında en sık yayın tipi klinik araştırmadır (sırasıyla %51,12 ve 48,59).
Bunu, pandemi öncesinde olgu sunumları (%32,76), pandemi sonrasında ise editöre mektuplar (%19,15)
izlemektedir (p<0,05). Pandemi öncesinde ve sonrasında daha çok tek merkezli yayınlar (sırasıyla %64 ve %56,62)
yapılmış, pandemi sonrasında ulusal ve uluslararası çok merkezli çalışmaların oranında artış gözlenmiştir (p>0,05).
Pandemi öncesi dönemde toplam 262, sonrasında toplam 293 dergide yayın yapılmıştır. Pandemi öncesinde en fazla
yayın yapılan üç dergi Dermatologic Therapy (%5,98-etki faktörü 3,8), Cutaneous and Ocular Toxicology (%4,16-
etki faktörü 1,8) ve Postepy Dermatologii I Alergologii (%3,75 etki faktörü 1,51) olmuştur. Pandemi sonrasında en
çok yayın yapılan dergiler ise Dermatologic Therapy (%19,3- etki faktörü 3,8), Journal of Cosmetic Dermatology
(%16,48 etki faktörü 2,19) ve International Journal of Dermatology (%3,1- etki faktörü 3,2) olmuştur.
Sonuç
COVID-19 pandemisi süresince; Türk dermatologlarınca yayınlanan makale sayısı artmıştır. En çok yayın yapılan
konu ise beklendiği şekilde COVID-19 haline gelmiştir. Pandemi sırasında özellikle editöre mektup tipi yayın oranında
belirgin artış gözlenmiştir. Doçentlik puanlama sisteminde editöre mektupların puan karşılığının olmaması, bu süreçte
Türk dermatologların puan amacının ötesinde bilgiyi paylaşma amacını güderek yayın yaptıklarını düşündürmektedir.
Şaşırtıcı şekilde, pandemi sonrasında yayınların %35,78’inin iki dergide yoğunlaştığı saptanmıştır. En çok yayın
yapılan ilk üç derginin etki faktörünün pandemi sürecinde, pandemi öncesine göre daha yüksek olduğu gözlenmiş,
bu durumun yayın kalitesinin arttığına işaret ettiği düşünülmüştür. Bu çalışma, pandemi süresince Türk
dermatologlarının akademik yayın yapma davranışlarındaki değişiklikleri göstermesi ve yayın yapmak isteyen genç
dermatologlara yol gösterici olması açısından önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: akademik, COVID-19, dermatoloji, makale, pandemi, yayın