Türkiye’deki Deprem Felaketlerinin Sağlık Çalışanları Üzerindeki Psikolojik Etkisi


Gürü M., ONUR Ö.

Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.10, sa.1, ss.52-59, 2025 (TRDizin) identifier

Özet

Amaç: Türkiye’de Kahramanmaraş merkezli depremler, bölgedeki sağlık çalışanlarının ruh sağlığını derinden etki- lemiştir. Bu çalışma, sosyodemografik ve klinik değişken- ler, algılanan sosyal destek ve psikolojik dayanıklılık ile Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) gelişimi arasın- daki ilişkiyi araştırmayı amaçlamaktadır. Materyal ve Metot: Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gazi- antep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerindeki sağlık çalışanları arasında kesitsel bir anket çalışması yapılmıştır. Katılımcılara, DSM-5 TSSB Kontrol Listesi (PCL-5), Beck Anksiyete Ölçeği (BAI), Beck Depresyon Ölçeği (BDI), Çok Boyutlu Algı- lanan Sosyal Destek Ölçeği (MSPSS) ve Connor- Davidson Dayanıklılık Ölçeği (CD-RISC) uygulanmıştır. Bulgular: Sonuçlar, katılımcıların %17,3’ünün yüksek düzeyde travma tepkisi gösterdiğini, %82,7’sinin ise dü- şük düzeyde travma tepkisi gösterdiğini ortaya koymuştur. Orta veya ciddi hasar görmüş evlerde yaşayan (%13,5, p=0,009) ve eğitimleri deprem nedeniyle kesintiye uğra- yan asistan doktorlar (%5,87, p= 0,019) arasında daha yüksek TSSB oranları görülmüştür. Ayrıca, TSSB tanısı, anksiyete (33±9, p<0,001) ve depresyon skorları (28±13, p<0,001) ile pozitif, dayanıklılık ile negatif bir ilişki gös- termiştir (43±13, p<0,001). Sonuç: Bu bulgular, sağlık çalışanlarının ruhsal etkilerle başa çıkabilmesi için çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve uzun dönem takip çalışmalarının uygulanması gereklili- ğini vurgulamaktadır.
Objective: The Kahramanmaraş-centered earthquakes in Türkiye profoundly impacted local healthcare workers' mental health. This study examines the relationships be- tween sociodemographic and clinical variables, perceived social support, and psychological resilience in Post- Traumatic Stress Disorder (PTSD) development. Materials and Methods: A cross-sectional survey was conducted among 104 healthcare workers from ten affect- ed provinces: Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, and Şanlıurfa. Participants completed the PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5), Beck Anxiety Inventory (BAI), Beck Depression Inventory (BDI), Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), and Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Results: The results revealed that 17.3% of participants exhibited severe trauma responses, while 82.7% had low trauma responses. Higher PTSD rates were associated with individuals living in moderately to severely damaged homes (%13.5, p=0.009) and assistant doctors whose edu- cation was interrupted by the disaster (%5.87, p= 0.019). Furthermore, PTSD diagnosis was positively correlated with anxiety (33±9, p<0.001) and depression scores (28±13, p<0,001) and negatively correlated with resilience (43±13, p<0.001). Conclusions: These findings emphasize the urgent need for improved working conditions and the implementation of long-term follow-up studies for healthcare workers in earthquake-prone areas, to address the psychological im- pact of such disasters.