XXIV. Ulusal Pediatrik Endokrinoloji & Diyabet Kongresi, Ankara, Türkiye, 30 Ekim - 01 Kasım 2020, cilt.1, sa.1, ss.99
AMAÇ: SGA; büyüme hormon eksikliği ve erken veya hızlı ilerleyen puberte nedeniyle GnRH
analog ve büyüme hormon tedavisi alan kızlarda tedavi ile boy kazanımının değerlendirilmesi.
METOD: Ocak 2014 ve Ocak 2020 arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji polikliniğinde
SGA, büyüme hormon eksikliği ve puberte bozuklukları nedeni ile izlenerek GnRH analog ve büyüme hormonu
tedavisi alan 47 kız olgunun dosyaları retrospektif olarak incelendi. Hastaların antropometrik ölçüleri, muayene
bulguları, laboratuvar bulguları ve tedavi özellikleri kaydedildi. SPSS 25 programı kullanılarak veriler analiz edildi.
BULGULAR:
Olguların tedavi başlangıcında ortalama yaşları 9,9± 1,2 yıl, boyları 129±5,8 cm, boy SDS’leri -1,5±1.1,
kemik yaşları 10,2±1,1 yıl, öngörülen erişkin boyu (PAH) 149,1±5 cm, PAHSDS -2,1±0,8 olduğu
görüldü. Hedef boy (MPH) 155.8±5,7 cm, MHPSDS ise -1,1±0,8 idi. Tedavi başlangıcında MPHPAH farkı ortalama 6.67±4,95 cm, MPHSDS-PAHSDS farkı ortalama 1,02±0,76 saptandı.(Tablo 1).
Tedavi sonunda ortalama yaş 13,2±1,2 yıl, boy 148,5±6,8 cm, boy SDS -1,4±1, kemik yaşı 13,1 ±1,4 yıl, PAH
155,4±6,4 cm, PAH SDS -1,1±1, MPH-PAH farkı 7,3±6,6 cm, MPHSDS-PAHSDS 0±0,9 bulundu. Olguların tedavi
süresi ortalama 3,3±1,1 yıl, tedavi sürecinde kemik yaşı ilerleme hızı, yılda 11,1±5,6 ay olduğu saptandı. (Tablo 2).
Olgular SGA, büyüme hormon eksikliği ve puberte bozukluğu gruplarına ayrılarak incelendiğinde gruplar arasında
boy SDS değerleri arasında fark olduğu gözlendi. Puberte bozukluğu grubunda istatistiksel anlamlı olarak
başlangıç boy SDS’si daha iyi olduğu görüldü. ( SGA grubu: -1,7±1,3, büyüme hormon eksikliği grubu: -2±0,7,
puberte bozukluğu grubu: -0,8±0,6). Tedavi başlangıç yaşı SGA ve büyüme hormon eksikliği grubunda benzer
olmasına rağmen (10,3±1,8), puberte bozuklukları grubunda (9,2±0,8) anlamlı derecede daha küçük saptandı.
Tedavi sonunda olgularda PAH kazanımı ortalama 6,3 cm, PAH SDS kazanımı 1,02 olduğu görüldü. Tedavi olarak
GnRH analog, büyüme hormonu veya her ikisi aynı anda başlanan olgular arasında parametreler açısından anlamlı
fark saptanmadı.
Tartışma
GnRH analog ve büyüme hormonu tedavisi literatürde daha önce; SGA, idiyopatik boy kısalığı, büyüme
hormon eksikliği olgularında tedavi süresini uzatmak, hedef boydan çok geri kalan PAH’ı iyileştirmek için
GnRH analog tedavisi eklenmesi şeklinde kullanılmıştır. Erken veya hızlı ilerleyen puberte olgularında ise
PAH’ı iyileştirmek için GnRH analog tedavisine büyüme hormonu tedavisi eklenmesi şeklinde uygulanmıştır.
Bu çalışmalarda bizim çalışmamıza benzer olarak 6-9 cm PAH ve 1 SDS boy kazanımı olduğu bildirilmiştir.
Ancak bu konuda yapılmış çalışmalar az sayıda olgu ile yapılan ve genellikle retrospektif çalışmalardır.
SONUÇ:
GnRH analog ve büyüme hormonu kombine tedavisinin boy kazanımı hakkında kesin yarar bildiren güçlü çalışmalar
yoktur. Bu nedenle etkinliği kesin olmayan bu pahalı tedavi her olguda değil ama özellikle PAH 150 cm’nin altında ve
MPH’dan çok kısa kalacak olan seçilmiş olgularda kullanılabilir