Akademik Veri Yönetim Sistemi
EJER Congress, Denizli, Türkiye, 11 - 14 Mayıs 2017
Problem Durumu Siyasal ve ekonomik etmenlere bağlı olarak dünyada son yıllarda büyük gelişmeler yaşanmaktadır. Bu gelişmeler ülkeler, toplumlar ve bireyler üzerinde önemli etkiler bırakmıştır. Son yıllarda dünyada yaşanan bu gelişmeler ve göç hareketliliği nedeniyle ülkemizin uygulamış olduğu açık kapı politikası kapsamında ülkemize çok sayıda farklı kültürlerden göçmenler gelmiştir. bu göçmenlerin varlığı ülke genelinde önemli etkiler yaratmıştır. Bunun yanı sıra ülkemiz geçmişten beri farklı etnik kökenlerin ve buna bağlı olarak farklı kültürlerin bir arada yaşadığı yerlerden biri olmuştur. Hem göç hareketleri hem de bu farklı kültürlerin varlığı farklı bir eğitim anlayışını benimsemeyi ihtiyaç haline getirmiştir. Yetiştiği kültürden farklı bölgelerde eğitim alan çocukların yanı sıra öğretmenlerde yetiştikleri kültürlerden çok farklı kültürlerin bulunduğu bölgelerde eğitim verebilmektedir. Ülkemizin izlemekte olduğu eğitim politikası kapsamında öğretmenlere büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Çok kültürlü eğitimin en kritik boyutlarından biri öğretmen eğitimidir. Öğretmenlerin sahip oldukları tutumlar doğrultusunda, eğitimin şekilleneceği düşünüldüğünde, öğrenimleri sırasında kültürel duyarlılık ve çok kültürlü bir eğitim anlayışını benimsemelerine yönelik eğitimler almaları önemlidir. Öğretmenlerin hem mesleklerine hem de farklı kültürlere karşı sahip oldukları tutumlar, çocukların eğitim hakkından en iyi şekilde faydalanabilmesi açısından kritik rol oynamaktadır.Farklılıkları vurgulayan ve farkındalığı artırarak kabul düzeyini yükselten programların geliştirilmesinin, tek tip öğrenci modeli aşılayan eğitim anlayışından daha güvenli olacağı ve özgür eğitim ortamının sağlanmasına katkı sunacağı düşünülmektedir. (Polat ve Kılıç 2013,s:366) Tüm bu ihtiyaçlar göz önüne alındığında değişen eğitim yapılarına ve farklı bölgelerde görev yapma durumuna uyum sağlamayı kolaylaştırmak adına öğretmen eğitiminde çok kültürlülüğe yönelik çalışmalara ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Bu araştırmada, eğitimin en temel ve en alt basamığı olan okul öncesi dönem kademesinde görev alacak olan okul öncesi öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitim ortamları hakkındaki tutumlarının belirlenmesi ve bu öğretmen tutumları üzerinde etkisi olan mesleki benlik saygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada elde edilecek bulgular doğrultusunda, öğretmen adaylarının sahip olduğu tutum ve davranışların olumlu yönde geliştirilmesine yönelik değişiklikler yapılabilir.Yine Polat ve Kılıç’ın (2013,s:366) “Çok kültürlülük ve öğretmen yeterliliği” ile ilgili Türk eğitim sistemindeki durum tespitine yönelik çalışmalarında öğretmen eğitiminin kalitesini arttırma da öğretmen eğitim programlarına yönelik ders ve model geliştirme çalışmalarının etkili olabileceği vurgulanmıştır. bununla beraber dünyadaki eğitim sistemleri incelendiğinde “Çok kültürlü eğitim programları ABD, Kanada, Avustralya, Almanya, İngiltere gibi çok uluslu ve çok kültürlü ülkelerde okul öncesi sınıflardan başlayarak uygulamaya konulmaktadır” (Güven, 2005, Akt. Cırık,2008,s.31) Araştırma Yöntemi Araştırmanın evrenini Ankara sınırları içerisinde bulunan Gazi üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği alanında eğitim görmekte olan lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada farklı sınıf düzeylerinin seçilmesinin ana nedeni eğitim fakültelerinin eğitim programlarının çok kültürlülüğe ve mesleki benlik saygısına yönelik nasıl bir bakış açısı gelişmesini sağladığını görmektir. Uygun örnekleme yöntemiyle araştırmanın örneklem grubu belirlenecektir. Araştırmaya yaklaşık olarak 150 öğrenci katılacaktır. Araştırmada, araştırmanın kapsamına uygun olarak hazırlanacak olan demografik bilgi formu, Arıcak (2001) tarafından geliştirilen mesleki benlik saygısı ölçeği ve Yavuz ve Anıl (2010) tarafından geliştirilen öğretmen adayları için çok kültürlü eğitime yönelik tutum ölçeği kullanılacaktır. Mesleki Benlik Saygısı Ölçeği de on dördü olumlu ve on altısı olumsuz olmak üzere toplam otuz maddeden oluşmaktadır. Bu maddeler “Kesinlikle katılıyorum” 5, “Katılıyorum” 4, “Kararsızım” 3, “Katılmıyorum” 2 ve “Kesinlikle katılmıyorum” 1 olarak puanlanmıştır. Olumsuz maddelerde puanlama ters yönde yapılmıştır. Mesleki Benlik Saygısı Ölçeğinden ise alınabilecek en yüksek puan 150, en düşük puan 30’dur.Çok Kültürlü Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği (ÖÇKET) 22’si olumlu ve 6’sı olumsuz olmak üzere toplam 28 maddeden oluşan beşli likert tipindedir. Seçeneklerin; ‘Tamamen Katılıyorum’, ‘Katılıyorum’, ‘Kısmen Katılıyorum’, ‘Katılmıyorum’ ve ‘Hiç Katılmıyorum’ biçiminde sıralandığı ölçeğin maddeleri olumlu ve olumsuz oldukları göz önüne alınarak puanlandırılmıştır. Ölçeklerden alınan puanların yüksek ya da düşük olması o ölçekte ölçülen özelliğin katılımcı da yüksek ya da düşük olduğunu göstermektedir. Araştırmanın amaçlarına uygun olarak seçilen ölçeklerden elde edilen veriler SPSS 23.0 programına girilerek, ölçeklerin alt boyutları ile araştırma kapsamında ele alınan değişkenler arasındaki ilişkiler araştırılacaktır. (araştırmanın veri toplama aşaması devam etmektedir.) Beklenen/GeçiciSonuçlar Araştırma sonuçlarında dördüncü sınıf öğrencilerinin mesleki benlik saygılarının aldıkları eğitimler doğrultusunda artmış olması ve yine dördüncü sınıf öğrencilerinin çok kültürlülüğe yönelik tutumlarının da daha pozitif yönlü bir ivme göstermiş olması beklenmektedir. Bunun yanı sıra öğrencilerin muhtemel ders programları kapsamında aldıkları çok kültürlülük 1085 2017 Bildiri Özetleri Kitabı derslerinin yetersiz olduğu müfredatta böyle bir eksikliğin saptanacağı da düşünülmektedir. Eğitim fakültelerinde verilen dersler içerisinde çok kültürlülüğün yer alma durumunun yetersizliğinin öğrencilerin çok kültürlülüğe bakış açılarında olumsuz bir etki doğurduğu düşünülmektedir. Farklı sınıf düzeylerindeki öğrencilerin mesleki benlik algılarında mesleği tercih ediş nedenlerinin etkili olacağı düşünülmektedir. Araştırma sonuçlarının mesleki benlik algısına yönelik değişkenleri ve çok kültürlülükle bu algının pozitif yönlü bir ilişkisi olduğunu ortaya koyması beklenen sonuçlardandır