Romatolojik Hastalıklarda Akciğer Tutulumu, Prof. Dr. Mehmet Akif Öztürk Prof. Dr. Nilgün Yılmaz Demirci Doç. Dr. Hamit Küçük, Editör, Hipokrat Kitabevi, Ankara, ss.127-140, 2024
İnterstisyel akciğer hastalıkları (İAH) akciğer inflamasyonu ve/veya akciğer parankiminde meydana gelen skar doku formasyonu ile karakterize restriktif tip solunum fonksiyon anormalliğine neden olan kronik akciğer hastalıkları sınıfındaki hastalıklar grubudur. Bazı hastalarda interstisyel akciğer hastalıkları (sarkoidozis veya romatoid artrit vb.) bağ dokusu hastalığı gibi altta yatan sistemik bir romatolojik hastalık ile ilişkilidir. İnterstisyel akciğer hastalığı olanlarda nefes darlığı, egzersiz intoleransı ve öksürük ortak klinik semptomlardır. Bu klinik semptomların iyileştirilmesinde pulmoner rehabilitasyon (PR) bir tedavi seçeneği olarak kullanılabilir. Rehabilitasyon; semptomları iyileştirirken, egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesini arttırır ve son yıllarda hastalar için önemli, yaygın bir tedavi haline gelmiştir. Aktiviteler sırasında şiddetli hipoksemi görülen hastaların rehabilitasyonu sırasında uygun klinik kararın verilmesi önemlidir ve deneyim gerektirir. Pulmoner rehabilitasyon, İAH’lı hastalar için kapsamlı bakımın önemli bir parçasıdır. Bu hasta grubundaki rehabilitasyon ilkeleri kronik obstrüktif akciğer hastalarında (KOAH) uygulanan PR standartlarından farklı değildir. Temel farklılıkları, İAH’lı hastaların egzersiz toleransı daha kötüdür ve daha hızlı solunum yetmezliği gelişiminden kaynaklanır. Rehabilitasyon sırasında egzersize bağlı şiddetli desatürasyon sıklıkla gözlenir. Bu, İAH’lı hastalarda ana komplikasyon kaynağıdır ve KOAH hastalarından daha sık görülür. İAH olanlar için PR merkezleri oksijen kaynağı, resüsitasyon kiti, defibrilatör ve başta fizyoterapistler olmak üzere deneyimli personel ile donatılmalıdır.