Engelli Bireylerin Rekreatif Alan Kullanım Engelleri ve Tercih Etkenleri


ÖZDİL S., AYYILDIZ DURHAN T.

Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, cilt.15, sa.1, ss.53-70, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Çalışmada rekreatif alan kullanımında engelli bireylerin yaşadıkları engellerin ve rekreatif alanları tercih etme sebepleri incelenmiştir. Araştırmaya farklı engel gruplarında olan 221 engelli birey katılmıştır. Çeşitli değişkenlerin rekreatif alan kullanımına yönelik engelleri ve tercih etkenlerini değiştirme durumları incelenmiş, aynı zamanda rekreatif alan kullanımında yaşanan engellerin tercih etkenlerini etkileme düzeyi belirlenmiştir. Veriler demografik soru formunun yanı sıra, Gümüş ve Alay Özgül’ün 2017 yılında geliştirdikleri “Rekreasyon Alanı Katılım Engelleri” ve “Rekreasyon Alanı Tercih Etkenleri Ölçekleri” ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde demografik özellikler için frekans ve yüzde hesaplamaları, değişkenler ve ölçüm araçları arasındaki farkların belirlenmesine yönelik bağımsız örneklem t testi ve ANOVA testi, grup içi karşılaştırmalar için post hoc testi ve ölçüm araçları arasındaki etkinin belirlenmesinde regresyon testi uygulanmıştır. Ortalama puanların altında rekreatif alan kullanım engeli yaşayan katılımcıların ortalamanın üzerinde tercih etkenleri düzeyi sergilenmiştir. Cinsiyet, yaş, algılanan gelir, eğitim düzeyi, özel araca sahip olma, ikamet edilen ilçe, engel türü, engel durumu, ailede başka engelli olma durumu ve rekreasyonel alana geliş nedeni ile rekreatif alan kullanım engelleri ve tercih etkenleri arasında anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Aynı zamanda rekreatif alan kullanımına yönelik engellerin tercih etkenlerini %16 oranında etkilediği saptanmıştır. Araştırma sonucunda engellilerin rekreatif alanların kullanımına yönelik engellerini ortadan kaldırmak ve tercih faktörlerini iyileştirmek için bireysel sınırlılıkların ve yapısal zorlukların ortadan kaldırılması bakımından daha fazla bilimsel araştırmaya ve planlamaya ihtiyaç duyulduğu söylenebilir.
In the study, the barriers experienced by disabled individuals in the use of recreational areas and the reasons for preferring recreational areas were examined. A total of 221 disabled individuals with different disability groups participated in the study. Various variables were examined to change the barriers and preference factors for the use of recreational areas, and at the same time, the level of influence of the barriers experienced in the use of recreational areas on preference factors was determined. In addition to the demographic questionnaire, the data were obtained with the "Barriers to Participation in Recreation Areas" and "Preference Factors of Recreation Areas" developed by Gümüş and Alay Özgül in 2017. In the analysis of the data, frequency and percentage calculations for demographic characteristics, independent sample t test and ANOVA test to determine the differences between variables and measurement tools, post hoc test for intra-group comparisons, and regression test to determine the effect between measurement tools were applied. It was determined that participants who experienced recreational area use barriers below the average scores exhibited above-average levels of preference factors. Significant differences were determined between gender, age, perceived income, education level, having a special vehicle, district of residence, type of disability, disability status, having other disabled people in the family and reason for coming to the recreational area and recreational area use barriers and preference factors. At the same time, it was determined that the barriers to the use of recreational areas affected the preference factors by 16%. As a result of the research, it can be said that more scientific research and planning are needed in terms of eliminating individual limitations and structural difficulties in order to eliminate the barriers to the use of recreational areas and improve preference factors.