Akademik Veri Yönetim Sistemi
INTERNATIONAL JOURNAL OF BUILT ENVIRONMENT AND SUSTAINABILITY, cilt.12, sa.2, ss.41-57, 2025 (ESCI)
ÖZET
Kentsel hareketlilik, yaya davranışları, kentsel tasarım ve toplumsal dinamikler — özellikle cinsiyet ve grup etkileşimleri — arasındaki karmaşık etkileşimlerden etkilenmektedir. Bu çalışma, İstanbul’da yürüme hızlarının bu faktörlerden nasıl etkilendiğini inceleyerek daha verimli ve adil kentsel tasarım uygulamalarına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Ana bir arter üzerinde 1.177 bireyin gelişmiş video analiz teknikleriyle incelenmesi sonucunda, ortalama yürüme hızının saniyede 1,37 metre (m/s) olduğu belirlenmiştir. Analizler, erkeklerin (1,41 m/s, N=610) kadınlara (1,32 m/s, N=567) kıyasla daha hızlı yürüdüğünü; grupların (1,26 m/s, N=287) ise yalnız yürüyen bireylerden (1,40 m/s, N=890) daha yavaş hareket ettiğini ortaya koymuştur. Bu bulgular, kentsel planlamada farklı kullanıcı ihtiyaçlarının ve sosyal dinamiklerin dikkate alınmasının önemini vurgulamaktadır. Cinsiyete özgü yürüme hızları ve grup davranışları göz önünde bulundurularak, İstanbul’daki kaldırım genişlikleri, kavşak düzenlemeleri ve kamusal sosyal alanlar daha etkin biçimde tasarlanabilir. Bu çalışma, Batı dışı bir bağlamda yaya davranışlarını derinlemesine anlamaya katkı sağlamakta ve İstanbul’da daha güvenli, erişilebilir ve adil kentsel çevrelerin oluşturulmasına yönelik değerli içgörüler sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Yaya Davranışı, Yürüme Hızı, Cinsiyet Farklılıkları, Grup Dinamikleri, Kentsel Hareketlilik
ABSTRACT
Urban mobility is influenced by a complex interplay between pedestrian behavior, urban design, and social dynamics such as gender and group interactions. This study investigates how these factors shape walking speeds in Istanbul, aiming to inform more efficient and equitable urban design practices. Using advanced video analysis techniques on 1,177 individuals along a major thoroughfare, this research reveals an average walking speed of 1.37 meters per second (m/s). Analysis revealed men (1.41 m/s, N = 610) walking faster than women (1.32 m/s, N = 567), and groups (1.26 m/s, N = 287) slower than solo walkers (1.40 m/s, N = 890). These findings underscore the importance of considering diverse user needs and social dynamics in urban planning. By accounting for gender-specific speeds and group behaviors, Istanbul's urban planners can better optimize sidewalk widths, intersection layouts, and social spaces to accommodate a variety of pedestrian experiences. This study contributes to a deeper understanding of pedestrian behavior in a non-Western context, providing valuable insights for creating safer, more accessible, and equitable urban environments in Istanbul.
Keywords: Pedestrian Behavior, Walking Speed, Gender Differences, Group Dynamics, Urban Mobility