Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. ULUSLARARASI 27. ULUSAL FARMAKOLOJİ KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 23 - 26 Kasım 2023, ss.48
STOPP/START VE TIME KRİTERLERİ İLE TESPİT EDİLEN POTANSİYEL UYGUNSUZ REÇETELEMELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Muhammed Cihan GÜVEL1 , Funda YILDIRIM BORAZAN2 , Hacer Doğan VARAN2 , Berna GÖKER2 , Canan ULUOĞLU1 1Gazi Üniversitesi Tip Fakültesi Tibbi Farmakoloji Anabilim Dali, Ankara, Türkiye 2Gazi Üniversitesi Tip Fakültesi Geriatri Bilim Dali, Ankara, Türkiye Amaç: Potansiyel Uygunsuz Reçeteleme (PUR) kavramı, hastalara zarar verebilecek ilaçların reçetelenmiş olması veya hastanın muhtemelen fayda göreceği ilaçların reçetelenememiş olması durumlarını içeren uygulamaları kapsamaktadır. PUR’lar, sayıldığı üzere, Potansiyel Uygunsuz İlaç (PUİ) ve Potansiyel Reçeteleme Eksikleri (PRE)’ler olmak üzere iki başlıkta incelenir. STOPP(Screening Tool of Older Person's Prescriptions )/START(Screening Tool to Alert doctors to the Right Treatment) kriterleri, PUR’ları tespit etmek için geliştirilen listeler arasında en önde gelenlerden biridir. Ayrıca Turkish Inappropriate Medication use in the Elderly (TIME) kriterleri, Doğu Avrupa bölgesine özel kullanım amacıyla Türk hekimleri tarafından geliştirilmiştir. Çalışmadaki amacımız STOPP/START ve TIME'ın PUR tespitindeki etkinliğini karşılaştırmaktır. Gereç-Yöntem: Kasım 2020 ile Mart 2022 arasında bir üniversite hastanesi geriatri polikliniğine başvuran 85 hastadan kişisel klinik verilerin kullanımına ilişkin izin alındı. Hastaların detaylı kayıtları, TIME ve STOPP/START kriterlerine göre değerlendirildi. Hastaların bu listelerde bulunan klinik kriterlerden kaç tanesini karşılar durumda olduğu tespit edildi. Elde edilen PUR, PUİ ve PRE sayıları değerlendirildi. TIME ve STOPP/START listelerince karşılanan kriter sayıları Mann-Whitney-U testi ile karşılaştırıldı. Bulgular: Ortalama ilaç kullanma sayısı 7.5±3.5(SS) idi. Erkekler ve kadınlarda kullanılan ortalama ilaç sayısı arasında anlamlı fark yoktu. TIME'a göre tespit edilen PUR sayısı anlamlı olarak daha yüksekti. Ancak karşılanan PUİ kriteri sayıları arasında anlamlı bir fark gözlenmedi. TIME listesine göre karşılanan PRE kriteri sayısı START'tan anlamlı olarak daha yüksekti (4.7±1.35 vs. 2.7±1.39; p<0.001). TIME'a göre, kadınlar ve erkekler arasında tespit edilen kriter sayıları arasında anlamlı bir fark vardı ve kadınlarda erkeklere göre daha fazla kriterin karşılandığı tespit edildi (M=6.4±2.21 vs. 5.1±1.92). Sonuç: Türk geriatri hastalarında TIME kriterlerinin STOPP/START'a göre PUR tespitinde daha başarılı olduğu görülmüştür. Bu olumlu sonuç TIME kriterlerinin, START’a göre PRE'yi daha iyi tespit etmesinden kaynaklanıyor gibi görünmektedir. Sonuçlarımız ışığında TIME kriterlerinin daha büyük popülasyonlarda değerlendirilmesi yararlı olacaktır. **Bu çalışma 2-7 Temmuz 2023 tarihinde Glasgow’da düzenlenen 19. Dünya Farmakoloji Kongresi’nde poster halinde sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Potansiyel Uygunsuz Reçeteleme, Potansiyel Uygunsuz İlaç Listeleri, Geriatri, İlaç Güvenliği