Akademik Veri Yönetim Sistemi
ASOS JOURNAL, cilt.163, sa.163, ss.286-299, 2025 (Scopus)
On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren ortaya çıkmaya başlayan ve yirminci yüzyıl müziğinde önemli bir yere sahip olan müzikal akımlar bu dönemin müziğinin de karakterini belirlemiştir. Anlatımcılık/Dışa Vurumculuk (Expressionism), İzlenimcilik (Impressionism), Folklorizm, Puantilizm, Elektronik Müzik, Raslamsal Müzik, Postmodern Müzik, Yeni Klasikçilik (Neo-Classicism) gibi pek çok akım bu dönemin başlıca öne çıkan akımları olmuştur. Yeni Klasikçilik akımı, zamanla yönünü kaybeden ve karmaşıklaşan müziğe karşı, geçmiş çağların müziğinin temel taşı olan tonalite kavramını yeniden canlandırmayı hedeflemiştir. Bu amaç doğrultusunda Igor Stravinsky, Paul Hindemith ve Sergei Prokofiev gibi dönemin önemli bestecileri eserlerinde Barok ve Klasik Dönemin yalın ve net üslubundan ilham almış ve yirminci yüzyılın müziği ile sentezleyerek önemli eserler üretmişlerdir. Bu besteciler arasından Sergei Prokofiev farklı müzikal tarzı ile öne çıkan bir besteci olmuştur. Aykırı tavırları müzikal kimliğine yansımış ve birçok türde eser üreterek dönemin önemli bir bestecisi olmuştur. 1917 yılında bestelemiş olduğu Re Majör “Klasik” Senfoni, Op. 25 eseriyle Yeni Klasikçilik akımı için ilk örneklerden birini ortaya koymuş ve birçok piyano eserinde geçmiş dönem tonalite, form ve ezgi yapısına yer vererek eserlerinde ustalıkla işlemiştir. Besteci bu süreçte özgün ve farklı bir tarz yaratmış ve Yeni Klasikçilik akımının önemli bir temsilcisi olarak kabul edilmiştir. Bu çalışma nitel bir araştırma olup, doküman analizi kullanılmıştır. Prokofiev’in Barok ve Klasik dönemlerin form, müzikalite ve tonalite anlayışına nasıl geri dönüş sağladığı bestelemiş olduğu piyano eserlerinden örnekler verilerek ortaya konmuş ve Yeni Klasikçilik akımının yirminci yüzyıl müziği üzerindeki etkisinin ve işlevinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bestecinin eserlerinden seçilen I. Piyano Sonatı, Op.1; Re Minör Tokkata, Op.11; Piyano için 10 Parça, Op.12; Geçici Görüntüler, Op. 22; 5. Piyano Sonatı, Op. 38/135 ve Çocuklar için Müzik, Op.65 ise bu çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Bu piyano eserleri içerik analizi yapılarak, tonalite, form ve ezgi yapıları açısından incelenmiş ve bu eserler üzerinden Yeni Klasikçilik akımı irdelenmiştir. Sonuç olarak, Barok ve Klasik dönem normlarına nasıl geri dönüş yapıldığı ortaya konmuş ve Prokofiev’in piyano eserlerinin ülkemiz müzik kurumlarında Yeni Klasikçilik örnekleri olarak daha sık çalınmaları önerilmiştir.