Akademik Veri Yönetim Sistemi
66. Türkiye Milli Pediatri Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 5 - 09 Ekim 2022, ss.59
Giriş: Literatürde SARS-CoV-2 (COVID-19)
enfeksiyonunu takiben gelişen nörolojik komplikasyonlar, akut dönemden
haftalara kadar değişen sürelerde rapor edilmiştir. Akut dissemine
ensefalomiyelit (ADEM), tipik olarak multifokal nörolojik semptomlar ve
ensefalopati ile bulgu veren merkezi sinir sisteminin demiyelinizan bir
hastalığıdır ve çoğu viral enfeksiyonları takiben gelişir. Literatürde COVİD-19
ilişkili çocukluk çağı ADEM ile ilgili az sayıda olgu sunumu bulunmaktadır.
Burada covid ilişkili ADEM’e ilave olarak longitidunal ekstensiv transfers
miyelit (LETM) ve akut adenovirüs birlikteliği olan 9 yaşında bir erkek olgu
sunduk.
Materyal ve
Metot: Daha önce bilinen
hastalığı olmayan 9 yaş erkek hasta, 7 gündür olan aralıklı ateş, bulantı,
kusma ve ishal öyküsü ile dış merkez acil servise başvurmuş. Başvuruda bilinci
kapalı, Glasgow Koma Skalası 8 (E:2, V:2, M:4), beyin bilgisayarlı tomografisi
normalmiş. Öyküden 6 hafta önce anne-babasının COVİD-19 testlerinin pozitif
çıktığı ve hastamızın PCR vermediği ancak tat koku kaybı olduğu öğrenildi.
Bulgular: Hasta çocuk yoğun bakım ünitemize (ÇYBÜ)
kabul edildiğinde bilinci kapalı, Glasgow Koma Skalası 8-10, derin tendon
refleksleri (DTR) negatif, Babinski refleksi bilateral pozitifti. Nazal
sürüntüde adenovirüs PCR pozitif saptandı. EEG'de delta koma mevcuttu. Beyin ve
tüm omurilik MRG'si, ağırlıklı olarak omuriliğin servikal ve dorsal
bölgelerindeki gri cevheri içeren, akut yaygın ensefalomiyelit (ADEM) ve akut
longitidünal ekstensiv transvers miyelit düşündüren T2’de hiperintensite
gösterdi (Sekil 1). Başlangıçta iki gün 1 g/kg intravenöz immünoglobulin (IVIG)
ve 5 gün 30 mg/kg intravenöz metilprednizolon verdik. İlk tedavisinin ardından
semptomlarında gerileme olmaması nedeniyle üçüncü günde total plazma değişimine
(TPE) başladık ve 7 seans yaptık. Yatışının 5. gününde, hastayı nörojenik
solunum yetmezliği nedeniyle entübe ettik. Yatışının 10. Gününde hasta entübe,
4 ekstremite kas gücü 1/5, DTR negatif, Babinski pozitifti. Kontrol MRI yaptık
ve lezyonların genişlediğini gördük. Yatışının 11. gününde rituksimab tedavisi
başladık ve haftada bir olmak üzere toplam 4 doz devam ettik. Hastayı yatışının
14. gününde ekstübe ettik ve 38. gününde taburcu edildi. Taburculuktaki
muayenesinde 4 extremite kas kuvveti 5/5, DTR normoaktif, yemek yiyip desteksiz
yürüyebiliyordu.
Sonuç: ADEM'in immünopatogenezinde miyelin,
nöronlar, aksonlar ve oligodendrositleri hedef alan karışık bir inflamatuar
yanıt ile monositler ve lenfositler tarafından perivasküler infiltrasyona bağlı
olduğu düşünülmektedir. İsmail II ve Salama S’in COVİD-19 ilişkili ADEM ile
ilgili literatür taramasında ortanca yaşı 9 olan 12 erkek ve 8 kız hasta
değerlendirilmiş, 5 hastada eşlik eden TM saptanmıştır ve bunların 4/5’i LETM
karakterindeydi. 13/20 hastada tama yakın iyileşme görülmüş. Rodriguez de
Antonio et al. sadece 1/18 hastanın tamamen iyileştiğini göstermiştir. Hastamız
ciddi nörolojik solunum yetmezliği, reküren entübasyon ve tetraplejik flask
paralizisi olmasına rağmen taburculuk öncesi tamamen iyileşti.