Gebelikte Kanama Oluşturacak Komplikasyonlar ve Hemşirelik Bakımı

Öcalır M., Uzun Aksoy M.

2. Uluslararası 3. Ulusal Kadın Sağlığı Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, 21 - 23 Aralık 2023, ss.285

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.285
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dünya genelinde tüm anne ölümlerinin %27,1’i, Türkiye’de ise %15,3’ü kanama nedeniyle gerçekleşmektedir. Gebelikte kanama hem erken hem de geç dönemlerde ortaya çıkmakta ve gebelikte yolunda gitmeyen durumların habercisi olmaktadır. Gebelikte erken dönemde görülen kanamalar spontan abortus, enfeksiyon, trofoblastik, ektopik gebelik ve gestasyone trofoblastik hastalıklar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Ektopik gebelik dünyada tüm gebeliklerin %1-2’sini oluşturmaktadır. Türkiye Nüfus Sağlık ve Araştırması 2018 verilerine göre Türkiye’de evli kadınların %22.0’si en az bir kez kendiliğinden düşük yapmıştır. Gestasyonel trofoblastik hastalık, yaklaşık olarak tüm gebeliklerin 1/1000’inde görülmektedir. Gebeliğin ilerleyen dönemlerindeki kanamalar plasenta previa ve ablasyo plasenta gibi komplikasyonlardan kaynaklanmaktadır. Plasenta previa, dünyada her 200 gebelikte bir görülen en önemli kanama nedenlerden biridir. Plasenta previaya bağlı maternal mortalite oranı %1.0, fetal mortalite %10.0 oranındadır. Türkiye’de 2015-2019 arasında plasenta previadan hayatını kaybeden anne oranı %10.1’dir. Ablasyo plasenta en sık rastlanan intrapartum fetal ölüm nedenidir ve perinatal mortalitenin yaklaşık %15’inden sorumludur. Gebelikte kanama gibi riskli bir durumun gelişmesi; gebeliğe uyumu zorlaştırmaktadır, annelik rolü kazanım sürecini olumsuz etkiler ve kargaşaya yol açarak stresörlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Yapılan bazı çalışmalarda daha önce perinatal kaybı olan kadınların sonraki gebeliklerinde daha kaygılı olduğu, bebeğini kaybetme korkusu yaşadığı ve doğum öncesi bağlanma düzeylerinin daha düşük olduğu belirtilmiştir. Kanamanın önlenmesinde neden olan faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin erken dönemde ortadan kaldırılması gerekmektedir. Bu nedenle kadınlara prekonsepsiyonel dönemden başlayarak postpartum döneme kadar bütüncül bakım sağlanması gerekmektedir. Kadın sağlığı ve hastalıkları hemşiresi prekonsepsiyonel, antepartum, intrapartum ve postpartum dönemlerde kadınla birebir iletişim kuran ve destek veren bir sağlık profesyonelidir. Prekonsepsiyonel danışmanlık sırasında, riskli gebeliğe zemin hazırlayan faktörler açısından taramalar yapılmalı ve kadınlar riskli gebeliklerin belirti ve semptomlarının yanı sıra erken teşhisin önemi konusunda bilgilendirilmelidir. Prenatal dönemde komplikasyonların önlenmesi veya erken tanılanmasında gebelerin prenatal izlemlere düzenli katılmaları gerektiği konusunda farkındalık oluşturulması gerekmektedir. Postpartum dönemde de kanamadan ölümlerin önlenmesinde kaliteli hemşirelik bakımı sağlanmalı ve kadın hayatı korunmalıdır. 

Bleeding in Pregnancy and Nursing Care Bleeding accounts for 27.1% of all maternal deaths worldwide and 15.3% in Turkey. Haemorrhage in pregnancy occurs in both early and late periods and is a harbinger of conditions that go wrong in pregnancy. Bleeding in early pregnancy is caused by spontaneous abortion, infection, trophoblastic, ectopic pregnancy and gestational trophoblastic diseases. Ectopic pregnancy accounts for 1-2% of all pregnancies worldwide. According to Turkey Population Health and Survey 2018 data, 22.0% of married women in Turkey have had at least one spontaneous abortion. Gestational trophoblastic disease occurs in approximately 1/1000 of all pregnancies. Bleeding in the later stages of pregnancy is caused by complications such as placenta previa and abruption of placenta. Placenta previa is one of the most important causes of haemorrhage seen in every 200 pregnancies worldwide. Maternal mortality rate due to placenta previa is 1.0% and fetal mortality rate is 10.0%. In Turkey, the maternal mortality rate due to placenta previa between 2015 and 2019 is 10.1%. Abruption of placenta is the most common cause of intrapartum fetal death and is responsible for approximately 15% of perinatal mortality. The development of a risky condition such as haemorrhage during pregnancy makes it difficult to adapt to pregnancy, negatively affects the process of gaining the role of motherhood and may lead to the emergence of stressors by causing confusion. In some studies, it has been reported that women with previous perinatal loss are more anxious in subsequent pregnancies, experience fear of losing their baby and have lower levels of prenatal attachment. In the prevention of haemorrhage, the causative factors should be identified and these factors should be eliminated in the early period. For this reason, holistic care should be provided to women from the preconceptional period to the postpartum period. The gynaecology nurse is a health professional who communicates with and supports women in the preconceptional, antepartum, intrapartum and postpartum periods. During preconceptional counselling, screening should be performed for factors that predispose to risky pregnancy and women should be informed about the signs and symptoms of risky pregnancies as well as the importance of early diagnosis. In order to prevent or early diagnosis of complications in the prenatal period, awareness should be raised that pregnant women should regularly attend prenatal follow-ups. In the postpartum period, quality nursing care should be provided to p