KORKUT ATA BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ, Osmaniye, Türkiye, 28 - 30 Haziran 2022, ss.350-355
Konya
İlinin büyük ilçelerinden biri olan Akşehir, İç Anadolu Bölgesi ile Akdeniz
Bölgesinin buluşması noktasında, Sultan Dağının eteklerinde ve tarihi “Kral
Yolu” ve İpek Yolu’nun üzerindedir. Akşehir’in sahip olduğu derin ve özgün
tarihi kimliği, kültürel zenginliği, mimari değerlerine sahip çıkması ve
Nasreddin Hoca gibi eşsiz bir şahsiyete mekân olması ve İslam Tarihinin önemli
isimlerine ev sahipliği yapması “İnanç Turizmi” bakımından önemli avantajlar
sunmaktadır. Ermeni Kilisesi ve Gazi Mustafa Kemal İlköğretim Okulu aynı alanda
yer almaktadır, Ermeni Kilisesinin Restorasyonu tamamlanarak kültürel
aktivitelerin gerçekleşeceği bir yapıya dönüşecek olması, restorasyon
uygulamaları sonrasında yapıların aktif olarak bölge halkına ve turizm
sektörüne kazandırılması ve aynı alanda yer alan Gazi Mustafa Kemal İlköğretim
Okulunun ise bu kapsamda restorasyon çalışmalarına ihtiyaç duyulması büyük önem
arz etmektedir.
Zaman
içinde yapısal bütünlüğü bozulan ya da zayıflayan tarihi yapıların restorasyon
ve konservasyon uygulamaları öncesinde yapıların mimari, tarihi, sanatsal ve
estetik özelliklerinin araştırılmasının yanı sıra arkeometrik incelemelerinin
de yapılması, seçilecek onarım malzemelerinin özgün yapıya uygun olarak
belirlenebilmesi bakımından büyük önem taşımaktadır. Konya’nın Akşehir ilçesi
merkezinde bulunan Gazi Mustafa Kemal İlkokulu Binası’na ait doğu, güney ve kuzey
cephelerinden alınan taş örnekleri çeşitli analitik metotlar kullanılarak
arkeometrik yönden incelenmiştir.
Akşehir Gazi Mustafa Kemal İlkokulu Binası’na ait
yapısal malzeme örnekleri öncelikle görsel olarak değerlendirildikten sonra
fotoğraflanarak belgelenmiş ve kodlanmıştır. Arkeometrik çalışmalar kapsamında
taş örneklerinin fiziksel özellikleri temel fiziksel testlerle (birim hacim
ağırlığı, su tutma kapasitesi ve gözeneklilikleri), aynı örneklerin suda
çözünen toplam tuz miktarları ile tuz (anyon) türleri de kondaktometrik analiz
ile belirlenmiştir. Yapısal örneklerin petrografik özellikleri, ince kesitleri
üzerinden optik mikroskop analizi ile kimyasal özellikleri de PED-XRF analizi
ile belirlenmiştir.
Tarihi binada kullanılmış olan yapısal taşlar
kireçtaşlarıdır. Binanın inşasında kullanılan yapısal taşlar yakın çevre yerel
kayaç formasyonunu doğrudan yansıtmaktadır. Taş onarımlarında kullanılacak kireçtaşları özgün yapıya uygun
şekilde yakın çevre yerel kaynaklardan temin edilmelidir. Restorasyon
uygulamaları öncesinde ve sırasında kullanılacak taşların onarım için uygun
olup olmadıklarının da petrografik olarak incelenmesi önerilmektedir.