Milli sporcuların devşirme sporculara yönelik metaforik algıları


Creative Commons License

Parasız Ö., Halıcı A., Eraslan A.

ROL Spor Bilimleri Dergisi, cilt.6, sa.1, ss.69-88, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmanın amacı milli sporcuların devşirme sporculara yönelik metaforik algılarının belirlenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinde olgu bilim deseninin kullanıldığı çalışmada, araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde amaçlı örneklem yönteminden ölçüt örnekleme ve kartopu örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmada yer alankatılımcılarda, 2016 Rio Olimpiyatlarında Türkiye’nin devşirme sporcusu bulunan Atletizm, Basketbol, Boks, Güreş, Halter, Judo, Kano, Masa Tenisi ve Yüzme branşlarından birinde milli sporcu olma ölçütü aranmıştır. 9 spor branşında 208 milli sporcu araştırma grubunu oluşturmuştur. Çalışmada sporcuların metaforik algılarını belirlemek için yarı yapılandırılmış anketkullanılmıştır. Sporcular form üzerinde bulunan “Devşirme sporcu........gibidir, çünkü.....” ifadesini tamamlamışlardır.Ayrıca sporcuların algılarını derinleştirebilmek amacıyla “Devşirme sporcuların branşa ve kariyere olumlu ve olumsuz etkileri” ile ilgili dört, “Devşirme sporcu sistemin devamlılığı” ile ilgili bir olmak üzere toplam beş adet çoktan seçmeli soru hazırlanmıştır. Nitel veriler erik analizi yöntemi ile, anketverileri yüzde, frekans yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; milli sporcuların devşirme sporculara yönelik 25 farklı kategoride toplam 153 metafor ürettikleri belirlenmiştir. Milli sporcuların devşirme sporculara ilişkin olumsuz olarak en çok “Para Odaklı Olma”, “Kolaya Kaçma” ve “Yerli Sporcuya Olumsuz Etki”kategorilerinde olumlu olarak ise “Değerli”, “Destek” ve “Lokomotif”kategorilerinde metaforlar geliştirdiği belirlenmiştir. Sonuç olarak bu araştırmada, milli sporcularda devşirme sporculara karşı genel bir olumsuz algının mevcut olduğu ve devşirme sporcu sisteminin spor yöneticilerinin kendi başarısızlıklarını kamufle etmek için kullandıkları kısa vadeli başarı elde etmek amacıyla tercih edilen bir araç olduğu ve milli sporcular tarafından devşirme sporcu sisteminin uzun vadeli sportif gelişime engel olarak algılandığı söylenebilir.

This study aims to determine the metaphorical perceptions of naturalized athletes toward recruiting athletes. The phenomenology design was used in qualitative research methods, and criterion sampling and snowball sampling methods from the purposeful sampling method were used to determine the participants. In this context, the criterion of being a national athlete in one of the branches of Athletics, Basketball, Boxing, Wrestling, Weightlifting, Judo, Canoeing, Table Tennis, and Swimming, in which Turkey wasa national athlete in the 2016 Rio Olympics, was sought in the participants who will take part in the research. Two hundred-eight national athletes in 9 sports branches constituted the research group. In the study, a semi-structured interview form was used to determine the metaphorical perceptions of the athletes. Athletes completed the statement on the form, "A devshirme athlete is like........ because....."In addition, to deepen the athletes' perceptions, five multiple-choice questions were prepared, including four questions about ‘The positive and negative effects of naturalized athletes on the branch and career’ and one question about ‘The continuity of the naturalized athletes system’. Qualitative data were analyzed using content analysis, and questionnairedata were analyzed using percentage and frequency methods. According to the findings, national athletes produced 153 metaphors in 25 different categories about naturalized athletes. National athletes developed metaphors in the negative categories of ‘Being Money-Oriented,’ ‘Running to Easy,’ and ‘Negative Impact on Domestic Athletes’ and the favorable categories of ‘Valuable,’ ‘Support,’ and ‘Locomotive’. As a result, in this study, it can be said that there is a generally negative perception of the national athletes towards naturalized athletes and that the naturalized athlete system is a tool used by sports managers to camouflage their failures in order to achieve short-term success and that national athletes perceive the naturalized athlete system as an obstacle to long-term sportive developmentBu çalışmanın amacı milli sporcuların devşirme sporculara yönelik metaforik algılarının belirlenmesidir. Nitel araştırma yöntemlerinde olgu bilim deseninin kullanıldığı çalışmada, araştırmanın katılımcılarının belirlenmesinde amaçlı örneklem yönteminden ölçüt örnekleme ve kartopu örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmada yer alankatılımcılarda, 2016 Rio Olimpiyatlarında Türkiye’nin devşirme sporcusu bulunan Atletizm, Basketbol, Boks, Güreş, Halter, Judo, Kano, Masa Tenisi ve Yüzme branşlarından birinde milli sporcu olma ölçütü aranmıştır. 9 spor branşında 208 milli sporcu araştırma grubunu oluşturmuştur. Çalışmada sporcuların metaforik algılarını belirlemek için yarı yapılandırılmış anketkullanılmıştır. Sporcular form üzerinde bulunan “Devşirme sporcu........gibidir, çünkü.....” ifadesini tamamlamışlardır.Ayrıca sporcuların algılarını derinleştirebilmek amacıyla “Devşirme sporcuların branşa ve kariyere olumlu ve olumsuz etkileri” ile ilgili dört, “Devşirme sporcu sistemin devamlılığı” ile ilgili bir olmak üzere toplam beş adet çoktan seçmeli soru hazırlanmıştır. Nitel veriler erik analizi yöntemi ile, anketverileri yüzde, frekans yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; milli sporcuların devşirme sporculara yönelik 25 farklı kategoride toplam 153 metafor ürettikleri belirlenmiştir. Milli sporcuların devşirme sporculara ilişkin olumsuz olarak en çok “Para Odaklı Olma”, “Kolaya Kaçma” ve “Yerli Sporcuya Olumsuz Etki”kategorilerinde olumlu olarak ise “Değerli”, “Destek” ve “Lokomotif”kategorilerinde metaforlar geliştirdiği belirlenmiştir. Sonuç olarak bu araştırmada, milli sporcularda devşirme sporculara karşı genel bir olumsuz algının mevcut olduğu ve devşirme sporcu sisteminin spor yöneticilerinin kendi başarısızlıklarını kamufle etmek için kullandıkları kısa vadeli başarı elde etmek amacıyla tercih edilen bir araç olduğu ve milli sporcular tarafından devşirme sporcu sisteminin uzun vadeli sportif gelişime engel olarak algılandığı söylenebilir.