Cephe Yangın Güvenlik Önlemleri Kapsamında Ulusal ve Uluslararası Büyük Ölçekli Test Standartlarının Karşılaştırmalı Analizi


Yaman M.

Cumhuriyet 1. Uluslararası Uygulamalı Bilimler Kongresi, Sivas, Türkiye, 19 - 21 Nisan 2019, ss.173-186

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Sivas
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.173-186
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Cephe yangınları can ve mal güvenliği açısından büyük riskler oluşturmaktadır. Risklerin azaltılarak cephe yangın yayılımının sınırlandırılmasına yönelik bina cephelerinde çeşitli güvenlik önlemlerinin alınması gerekmektedir. Bu çerçevede; pasif ve aktif güvenlik önlemleri olarak bina cephelerinde alınması gereken yangın güvenlik önlemlerinin bilinmesi ve proje tasarım aşamasında uygulanması en temel gereklilik olmaktadır. Ulusal ve uluslararası mevzuatlar çerçevesinde belirlenen asgari koşullara uyulmalı ve mevzuatlarda belirlenen güvenlik önlemlerinin dışına çıkılmamalıdır. Son dönemlerde yaşanan cephe yangınları incelendiğinde, özellikle cephe bileşenleri arasında yanıcı malzemelerin kullanılması dikkat çekmektedir. Cephe tasarım ve yapım kurgusu için; mantolama sistemlerinde, metal kompozit malzemelerin kullanılmasında, sandviç panel sistemlerinde, ahşap ve plastik kökenli malzemelerin kullanılmasında, su, buhar ve nem kontrolü amaçlı yanıcılık sınıfı düşük malzemelerin kullanılmasında yangın faktörü önemsenmelidir. Yangının cephe sistemindeki malzemeler ve boşluklar aracılığı ile yayılarak üst noktalara taşınması yangının kontrolü açısından büyük sorun oluşturmaktadır. Yangının bina içi ve bina dışı kaynaklı olarak ortaya çıkması cephe malzemelerinin yangına tepki sınıfının bilinmesini önemli kılmaktadır. Aynı zamanda malzemelerin sistem içerisindeki yangın davranışları cephe açıklık oranları ve cephe geometrisi gibi temel girdilerle değişmekte olup performansa dayalı incelemeleri yapılmalıdır. Çalışma kapsamında; bina cephe sistemlerinin oluşturulmasında olası bir yangın anında malzeme davranışlarının belirlenmesine yönelik büyük ölçekli test standartları incelenmiştir. Ülkemiz (ISO, uluslararası), İngiltere (BS), Amerika Birleşik Devletleri (NFPA)-Amerikan Ulusal Standart Enstitüsü (ANSI), Almanya (DIN) ve İsveç (SP Fire) tarafından belirlenen büyük ölçekli test standartları ele alınmış ve karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Araştırma çerçevesinde, test standartlarının uygulanması ve test düzeneklerinin hazırlanmasına yönelik karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, belirli bir süre yangına (belirli bir ısı değerine ve aleve) maruz kalan cephe sisteminde ortaya çıkan hasar ve yangının ulaştığı noktaların test standartlarına göre değerlendirmeleri yapılmıştır. Standartlar dahilinde ortak, benzer ve farklı özellikler ortaya konulmuştur. Ülkemizde konu çerçevesinde kabul edilen büyük ölçekli test standardının içeriği ve uluslararası alandaki yeri açıklanarak performansa dayalı cephe yangın güvenlik önlemlerinin gerekliliğine dikkat çekilmiştir.