ARCHITECTURAL ENGINEERING AND DESIGN MANAGEMENT, cilt.40, sa.40, ss.44-78, 2024 (SCI-Expanded)
Çeşitli
kullanıcı gruplarının dinamik ve gelişen ihtiyaçlarını etkili bir
şekilde karşılayan mimari alanlar tasarlamak, karmaşık ve zorlu bir
iştir. Bu karmaşıklık, çok çeşitli kullanıcı ihtiyacını karşılaması ve
optimum işlevsellik ve kullanıcı memnuniyeti sağlamak için belirli
mekânsal gereksinimlere sahip olması gereken basketbol salonları gibi
kamusal alanlarda daha da belirgindir. Bu çalışma, basketbol
salonlarında İskan Sonrası Değerlendirme (İng:Post Occupancy Evaluation - Türkçeye hatalı olarak Kullanım Sonrası Değerlendirme
olarak da çevrilmiştir) çalışmalarından elde edilen nitel verileri
karşılaştırmak için yeni bir ölçüt sunmaktadır. İskan Sonrası
Değerlendirme, bir binanın belirli bir kullanım süresinden sonra
amaçlanan amacını ve kullanıcı ihtiyaçlarını ne kadar iyi karşıladığını
değerlendirmek için güçlü bir araçtır. Bununla birlikte,
değerlendirmeler nitel verilere dayandığında, farklı binaların
başarısını karşılaştırmak zor olabilir. Bu sorunu ele almak için
ölçütümüz, binanın yaşam döngüsünün farklı aşamalarında yer alan kilit
karar vericilerin bakış açılarını içermektedir: tasarımcı, tesis
yöneticisi ve spor yöneticisi. Bu bakış açıları, Çok Kriterli Karar
Verme (ÇKKV) yöntemi SWARA kullanılarak entegre edilmiştir. Önerilen
ölçütün geçerliliği bir saha çalışmasıyla test edilmiştir. Sonuçlar,
kullanıcı tabanlı nitel verilerin karşılaştırılmasını sağlamadaki
etkinliğini göstermekte ve bugüne kadar İskan Sonrası Değerlendirme
çalışmalarında yeterince temsil edilmeyen bir bina türü olan basketbol
salonlarının deneyimsel performansını değerlendirmek için değerli bir
araç sunmaktadır.
Designing architectural spaces
that effectively cater to the dynamic and evolving needs of diverse user groups
is a complex and challenging task. This complexity is especially pronounced in
public spaces like basketball halls, which must accommodate a wide range of
user needs and have specific spatial requirements to ensure optimal
functionality and user satisfaction. This study introduces a novel measure for
comparing qualitative data obtained from Post-Occupancy Evaluation (POE)
studies in basketball halls. POE is a powerful tool for assessing how well a
building meets its intended purpose and user needs after a period of occupancy.
However, comparing the success of different buildings can be challenging when
evaluations are based on qualitative data. To address this issue, our measure
incorporates the perspectives of key decision-makers involved in different
stages of the building's lifecycle: the designer, facility manager, and sports
manager. These perspectives are integrated using the Multi-Criteria Decision
Making (MCDM) method SWARA. The validity of the proposed measure was tested
through a field study. Results demonstrate its effectiveness in enabling the
comparison of user-based qualitative data, offering a valuable tool for
evaluating the experiential performance of basketball halls, a building type
underrepresented in POE studies to date.