Sanatta ve Mimarlıkta Orijinallik Paradigmasının Değişimi


Güleç G., Uludağ Z.

DEĞİŞEN PARADİGMALAR VE SANATTA SINIR DENEYİMLER, Prof. Ayşe Sibel Kedik,Doç. Zuhal Baysar Boerescu,Doç. Serap Emmungil Karamanoğlu,Dr.Öğr. Üyesi Dr. Duygu Koca, Editör, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, Ankara, ss.159-186, 2018

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2018
  • Yayınevi: Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.159-186
  • Editörler: Prof. Ayşe Sibel Kedik,Doç. Zuhal Baysar Boerescu,Doç. Serap Emmungil Karamanoğlu,Dr.Öğr. Üyesi Dr. Duygu Koca, Editör
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

SANATTA VE MİMARLIKTA ORİJİNALLİK PARADİGMASININ DEĞİŞİMİ

 

Öz: Sanatta ve mimarlıkta orijinallik önemli bir paradigma olmuştur. Sanatın ve mimarlığın disiplinlerarası ilişkileri, zaman içerisinde değişen kavramlar ve anlamlarla birlikte yeniden şekillenmiş ve her iki disiplinde de paradigma değişimine yol açmıştır. Bu durum, orijinallik paradigmasını tanımlamak ve tartışmak üzere mimarlık terminolojisine yeni kavramların katılmasını ya da halihazırda kullanılmakta olan kavramların yeni anlamlar kazanmasını sağlamıştır. Mimarlıkta değişen orijinallik paradigması, yeni kavramlarla ya da yeni anlamlara gelecek şekilde kullanılan kavramlarla tanımlanmaktadır.

 

Sanatın ve mimarlığın disiplinlerarası ilişkileri, disipliner sınırların belirsizleşmesine, hatta kaybolmasına neden olmuştur. Bu yüzden mimarlıkta orijinallik, deneysellik, kendiliğindenlik, animistik gibi sanatta da kullanılan kavramlarla tanımlanan bir paradigma haline gelmiştir. Bu yazıda, mimarlıkta orijinallik paradigmasının değişimi, mimarlık terminolojisinde yaşanan kavramsal ve anlamsal yenilikler üzerinden ele alınmaktadır. Bu yenilikler, mimarlığın sanatla olan disiplinlerarası ilişkileri sayesinde ortaya çıkmıştır. Sanat, hem mimarlıkta orijinalliğin yeni kavramlarla ve yeni anlamlarla tanımlanmasını hem de orijinalliği biçimsel yenilikle sınırlayan bakış açısının sorgulanmasını sağlamıştır.

 

Anahtar Sözcükler: Orijinallik, disiplinlerarasılık, paradigma değişimi, kavramsal değişim, sanat ve mimarlık ilişkisi, mimarlık terminolojisi.  

THE SHIFT IN THE PARADIGM OF ORIGINALITY IN ART AND ARCHITECTURE

 

Abstract: Originality has been a fundamental paradigm both in art and architecture. The interdisciplinary relations of art and architecture have been reshaped with the changing concepts and meanings over time and have led to a paradigm shift in both disciplines. This situation has allowed the integration of new concepts for the definition and discussion of the paradigm of originality or the change in the meaning of the contemporary concepts used in the architectural terminology. Thus, the shift in the paradigm of originality has been defined with new concepts or concepts with new meanings in architecture.

 

The disciplinary limits of art and architecture have blurred, and even disappeared because of their interdisciplinary relations. So, originality in architecture has become a paradigm defined with concepts like experimentality, spontaneity or animistic using also in art. In this paper, the shift in the paradigm of originality in architecture is discussed through the conceptual and semantic newness in the architectural terminology. The paradigm of originality has been defined with new concepts and new meanings, and the perspective that limits originality to formal newness has been criticized in architecture thanks to the interdisciplinary relations with art.

 

Keywords: Originality, interdisciplinarity, paradigm shift, conceptual change, art and architecture relationship, architectural terminology.