Akademik Veri Yönetim Sistemi
DEĞİŞEN PARADİGMALAR VE SANATTA SINIR DENEYİMLER, Prof. Ayşe Sibel Kedik,Doç. Zuhal Baysar Boerescu,Doç. Serap Emmungil Karamanoğlu,Dr.Öğr. Üyesi Dr. Duygu Koca, Editör, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, Ankara, ss.159-186, 2018
SANATTA
VE MİMARLIKTA ORİJİNALLİK PARADİGMASININ DEĞİŞİMİ
Öz:
Sanatta ve
mimarlıkta orijinallik önemli bir paradigma olmuştur. Sanatın ve mimarlığın disiplinlerarası
ilişkileri, zaman içerisinde değişen kavramlar ve anlamlarla birlikte yeniden
şekillenmiş ve her iki disiplinde de paradigma değişimine yol açmıştır. Bu
durum, orijinallik paradigmasını tanımlamak ve tartışmak üzere mimarlık
terminolojisine yeni kavramların katılmasını ya da halihazırda kullanılmakta
olan kavramların yeni anlamlar kazanmasını sağlamıştır. Mimarlıkta değişen
orijinallik paradigması, yeni kavramlarla ya da yeni anlamlara gelecek şekilde
kullanılan kavramlarla tanımlanmaktadır.
Sanatın ve
mimarlığın disiplinlerarası ilişkileri, disipliner sınırların
belirsizleşmesine, hatta kaybolmasına neden olmuştur. Bu yüzden mimarlıkta
orijinallik, deneysellik, kendiliğindenlik,
animistik gibi sanatta da kullanılan kavramlarla tanımlanan bir
paradigma haline gelmiştir. Bu yazıda, mimarlıkta orijinallik paradigmasının
değişimi, mimarlık terminolojisinde yaşanan kavramsal ve anlamsal yenilikler
üzerinden ele alınmaktadır. Bu yenilikler, mimarlığın sanatla olan
disiplinlerarası ilişkileri sayesinde ortaya çıkmıştır. Sanat, hem mimarlıkta
orijinalliğin yeni kavramlarla ve yeni anlamlarla tanımlanmasını hem de
orijinalliği biçimsel yenilikle sınırlayan bakış açısının sorgulanmasını sağlamıştır.
Anahtar
Sözcükler: Orijinallik,
disiplinlerarasılık, paradigma değişimi, kavramsal değişim, sanat ve mimarlık
ilişkisi, mimarlık terminolojisi.
THE SHIFT IN THE PARADIGM OF
ORIGINALITY IN ART AND ARCHITECTURE
Abstract: Originality
has been a fundamental paradigm both in art and architecture. The
interdisciplinary relations of art and architecture have been reshaped with the
changing concepts and meanings over time and have led to a paradigm shift in
both disciplines. This situation has allowed the integration of new concepts
for the definition and discussion of the paradigm of originality or the change
in the meaning of the contemporary concepts used in the architectural
terminology. Thus, the shift in the paradigm of originality has been defined
with new concepts or concepts with new meanings in
architecture.
The disciplinary limits of art and architecture have
blurred, and even disappeared because of their interdisciplinary relations. So,
originality in architecture has become a paradigm defined with concepts like
experimentality, spontaneity or animistic using also in art. In this paper, the
shift in the paradigm of originality in architecture is discussed through the
conceptual and semantic newness in the architectural terminology. The paradigm
of originality has been defined with new concepts and new meanings, and the
perspective that limits originality to formal newness has been criticized in
architecture thanks to the interdisciplinary relations with art.
Keywords: Originality,
interdisciplinarity, paradigm shift, conceptual change, art and architecture relationship,
architectural terminology.