Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Uluslararası Genç Araştırmacılar Kongresi (GÜGAK)-2, Ankara, Türkiye, 28 - 30 Haziran 2022, ss.93-94
Araştırmanın amacı 2017-2022 yılları arasında dijital ebeveynlik konusunda yapılan bilimsel
araştırmaların; amacı, bilimsel araştırma yöntemi, deseni, örneklemi, analizi, yapıldığı yıl, yapıldığı
ülke, alanı/bağlamı ve bulunduğu veri tabanı boyutları ile incelenerek, bütüncül bir bakış açısıyla analiz
edilmesidir. Araştırma verileri, nitel araştırmalarda veri toplama yöntemi olan döküman
analizi/incelemesi ile elde edilmiştir. Amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen araştırma
örneklemini; ERIC, Taylor and Francis, SAGE Journals, Web of Science veri tabanlarından “dijital
ebeveynlik, dijital ebeveynlik rolleri, dijital ebeveyn arabuluculuğu, digital parenting, the roles of
digital parenting, parental mediation of internet use” anahtar kelimeleri kullanılarak ulaşılan
araştırmalar oluşturmaktadır. Ocak 2017-Nisan 2022 tarihleri arasında yayınlanmış, erişime açık ve tam
metnine ulaşılabilir olan, İngilizce ve/veya Türkçe dillerinde yazılmış, makale türünde olan ve
örneklemin özel gereksinimli bir grubu belirtmemesi kriterini karşılayan araştırmalar analiz sürecine
dâhil edilmiştir. Bu araştırmada temalar önceden belirlendiği için “betimsel analiz” yapılmıştır. Bu
bağlamda ikinci aşama için, veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan “Dijital Ebeveynlik ve
Ebeveyn Arabuluculuğu Araştırmaları İnceleme Formu” dikkate alınarak toplanmıştır. İncelenen
araştırmalar, en çok SAGE veri tabanında yer almakta olup, nitel araştırma desenine sahiptir.
Araştırmaların çalışma grubunda yer alan katılımcıların çoğunluğu ebeveynlerden oluşmaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri en çok araştırma yapılan ülke, 2021 en fazla yayın yapılan yıl olmuştur.
Araştırma bağlamına ilişkin incelemelerde en fazla sosyal medya, medya tüketimi ve medya
okuryazarlığı başlıkları altında medya kavramının ele alındığı görülmüştür. Ek olarak araştırmalar,
ebeveyn tutumları, okulda uygulanan eğitim programları ve dijital ebeveynliğe dair yapılan eğitimler
bağlamında çocuğun ve ebeveynin yapıcı ve yıkıcı davranışları üzerine yapılmıştır. Ülkelerin dijital
ebeveynlikle ilgili belirlediği yasal çerçeveler, ailelerin ve idarecilerin yasalara yönelik bilinci ve etik
konular genel olarak mahremiyet başlığı altında incelenmiştir. Arabuluculuk kavramı da daha çok
arabuluculuk stratejileri ile ilişkilendirilerek ele alınmıştır. Çok az çalışmada dijital ebeveynlik
tutumunun çocuğun ve ebeveynin cinsiyetine göre farklılaştığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Dijital ebeveynlik, Dijital ebeveynlik rolleri, Dijital Ebeveyn arabuluculuğu, Doküman
analizi.
The research aims to determine the scientific research on digital parenting between 2017-2022 and to
analyze it with a holistic point of view by examining the scientific research method, design, sample,
analysis, year in which it has been conducted, the country in which it has been conducted, its
field/context and the dimensions of the database it is in. Research data have been obtained by document
analysis/examination, which is a data collection method in qualitative research. The purposive sampling
method has been used. Studies have been accessed using the keywords " digital parenting, the roles of
digital parenting, parental mediation of internet use" from ERIC, Taylor, and Francis, SAGE Journals,
and Web of Science databases. Studies meeting the criteria of being published between January 2017
and April 2022, being open to access and having full text available, being in English and/or Turkish
publication language, being in the type of article, and not specifying a group with special needs in the
sample have been included in the analysis process. In this research, "descriptive analysis" has been
conducted because the themes have been determined beforehand. In this context, for the second stage,
the data have been collected by considering the "Digital Parenting and Parental Mediation Research
Review Form" created by the researchers. The reviewed studies are primarily in the SAGE database and
have a qualitative research design. The majority of the participants in the study group of the studies
consisted of parents. The United States are the country with the most research, 2021 being the year with
the most publications. In the investigations related to the research context, it has been seen that the
media concept mainly has been discussed under the headings of social media, media consumption, and
media literacy. In addition, research has been conducted on the constructive and destructive behaviors
of the child and the parent in the context of parental attitudes, educational programs at school, and
training on digital parenting. The legal frameworks determined by countries regarding digital
parenting, the awareness of families and administrators about the law, and ethical issues are generally
examined under the title of privacy. The concept of mediation has also been dealt with concerning
mediation strategies. Few studies have shown that the digital parenting attitude differs according to the
gender of the child and the parent.
Keywords: Digital parenting, Digital parenting roles, Parental mediation of ınternet use, Document analysis.