Bu çalışmanın amacı, John L. Austin ve John Searle tarafından geliştirilen Söz Edim Kuramı’nın ışığında, ortaokul öğrencilerinin konuşmalarındaki gerekçelendirme söz ediminin farklı bağlamlarda kullanımını ve sözcelerdeki gerekçelendirme bağlayıcılarının görünümlerini belirlemektir. Çalışma betimsel modelde yapılan nitel bir çalışmadır. Veriler 7.sınıf öğrencilerinden ses kaydı alınarak toplanmıştır. Araştırmacı, çalışmada katılımsız gözlemci olarak yer almıştır. Elde edilen veriler önce deşifre edilerek yazıya aktarılmış, ardından içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. Öğrencilerin hangi niyetlerle gerekçelendirme söz edimini kullandıkları ve bu söz edimlerini kullanırken hangi bağlayıcılarla ilişkilendirdiklerini tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre öğrencilerin tamamı gerekçelendirme söz edimini kullanmıştır. Tüm öğrencilerin gerekçelendirme söz edimini kullanmalarına rağmen öğrenciler arasında kullanım sıklığı farlılık göstermektedir. Kullanılan söz edimlerinin kullanım niyetleri çeşitlilik göstermektedir. Konuşmacıların gerekçelendirme söz edimlerinin kullanım niyetlerine bakıldığında da kullanım çeşitliliğine göre savunma, açıklama, empati ile anlayış, mantığa dayandırma, teşekkür etme, eleştirme, ikna ve uyarma amaçları güdüldüğü görülmektedir. Bununla birlikte gerekçelendirme söz edimleri kullanılırken bazı bağlayıcılardan yararlanılmıştır. Konuşmacılar, nadiren de herhangi bir bağlayıcıyla ilişkilendirmeden gerekçelendirme söz edimini kullanmışlardır.
The aim of this study is to determine the use of the speech act of justification in different contexts and the appearance of justification connectors in the speech of secondary school students in the light of the Speech Act Theory developed by John L. Austin and John Searle. The study is a qualitative study conducted in descriptive model. The data were collected from 7th grade students by audio recording. The researcher took part in the study as an uninvolved observer. The data obtained were first transcribed and transcribed, and then analysed through content analysis. It was determined with which intentions the students used the speech act of justification and which connectors they associated with when using these speech acts. According to the findings, all of the students used the speech act of justification. Although all students used the speech act of justification, the frequency of use varied among the students. The intention to use the used speech acts varied. When we look at the intention of the speakers to use the speech acts of justification, it is seen that the purposes of defence, explanation, empathy and understanding, rationalisation, thanking, criticism, persuasion and warning are pursued according to the variety of use. However, binders such as because, for this reason, because of, for were utilised in the use of justification speech acts. Speakers rarely used the speech act of justification without associating it with any connective.
