Kastamonu Education Journa, cilt.28, sa.5, ss.2173-2187, 2020 (Hakemli Dergi)
Öz: Bu araştırmanın amacı, mesleki müzik eğitimi veren kurumlarda okutulmakta olan Batı Müziği Teorisi ve İşitme Eğitimi,
Türk Sanat Müziği İşitme Eğitimi ve Türk Halk Müziği İşitme Eğitimi derslerinin içeriklerinde bulunan, Makamsal Dikte Yazma
konusu ile ilgili bir öğretim modeli geliştirmek ve bu öğretim modelinin, öğrencilerin bu alandaki başarılarına etkisini ortaya
koymaktır. Araştırma nicel yöntemde kurgulanmış ve deney öncesi desenlerden tek grup öntest- sontest deseni kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu, 2019-2020 Eğitim Öğretim yılı Güz döneminde, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Güzel
Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı’nda lisans üçüncü sınıfa devam eden ve Batı Müziği Teorisi ve İşitme
Eğitimi dersini almakta olan, on bir (11) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından hazırlanan öğretim programı sekiz (8)
haftalık bir süreci kapsamaktadır. Bu sürecin öncesinde araştırmacı tarafından, her hafta için birer adet olmak üzere sekizer
adet Hicaz, Nikriz ve Nihavend dikte alıştırması yazılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; katılımcıların, öğretim programı
içeriğindeki her üç makamda da “orta ve yüksek düzeyde olumlu gelişme gösterdikleri” ortaya çıkmıştır. Bunun yanında
öğretim programının en etkili olduğu makamın “Nihavend” makamı olduğu, onun ardından “Nikriz” makamı ve üçüncü sırada
“Hicaz” makamının geldiği tespit edilmiştir. Katılımcıların “sosyo-demografik” özellikleri ile “öntest- sontest” puan
ortalamalarının çaprazlanmasından çıkan sonuçlara bakıldığında: “yaş” boyutunda, 20-21 yaş grubunun 24-25 yaş grubuna
göre daha yüksek puanlar aldığı fakat 24-25 yaş grubunun öğretim sürecinde daha büyük ilerleme gösterdiği ortaya çıkmıştır.
“Cinsiyet” boyutunda, kadın öğrencilerin öntestte daha düşük puan almalarına rağmen sontestte erkeklerden daha yüksek
puan aldıkları ve daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. “Mezun olunan lise türü” boyutunda, “diğer lise” mezunu
öğrencilerin öntest ve sontestte daha yüksek puanlar aldıkları fakat Güzel Sanatlar Lisesi mezunu öğrencilerin öntest- sontest
puan ortalamalarına bakıldığında daha büyük gelişim gösterdikleri bulunmuştur. “Kaç yıl mesleki müzik eğitimi ve MİOY dersi
aldıkları” boyutunda, üç yıl mesleki müzik eğitimi ve MİOY dersi almış olanların yedi yıl almış olanlara göre daha yüksek
öntest- sontest ortalaması elde ettikleri fakat yedi yıl mesleki müzik eğitimi ve MİOY dersi alan katılımcıların daha fazla gelişim
gösterdikleri ortaya çıkmıştır. “Ek gelir elde etmek için çalışma” boyutunda, ek işte çalışmayan öğrencilerin daha yüksek bir
ilerleme kaydettikleri; “aile gelir durumu” boyutunda, daha az aile gelirine sahip katılımcıların daha yüksek ortalama puanları
olduğu fakat aile gelir durumu arttıkça, öğretim sürecinde elde edilen gelişmenin daha yüksek olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
Ulaşılan sonuçlar ve yapılan kaynak taramalar doğrultusunda öneriler getirilmiştir.