Özel Yetenekli Öğrencilerin Biyomimetik Tasarım Entegrasyonuna Dayanan Mühendislik Tasarım Defterlerinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

İleri Y. E., Selvi M.

Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.27, sa.4, ss.491-509, 2025 (TRDizin)

Özet

Mühendislik Tasarım Süreci (MTS), öğrencilerin fen eğitiminde gelişim sürecinde önemli bir yere sahiptir. Araştırmada MTS, biyomimikri teması kapsamında gerçekleştirilmiştir. Fen eğitiminde MTS’de öğrencilerin eğitim çalışmalarının değerlendirilmesi, büyük bir öneme sahiptir. Mühendislik Tasarım Defterleri (MTD), öğrencilerin öğrenme biçimlerini, aktif ve deneyimsel öğrenme ilkelerini somutlaştırarak ortaya koyan bir araçtır. MTD’nin eğitim sürecindeki bu önemli ve olumlu yanları nedeniyle özel yetenekli öğrencilerin süreç içerisindeki gelişimlerinin izlenmesi ve bunların değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı, özel yetenekli öğrencilerin biyomimetik tasarım entegrasyonuna dayanan mühendislik tasarım defterlerinin değerlendirilmesidir. Araştırma Ankara ilindeki bir bilim ve sanat merkezinde gerçekleştirilmiş olup 15 özel yetenekli öğrencinin katılımı ile sürdürülmüştür. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan gömülü durum çalışması deseni ile yürütülmüştür. MTD’lerin değerlendirilmesinde “Biyomimetik Tasarım Entegrasyonuna Dayanan Mühendislik Tasarım Defteri Rubriği” kullanılmıştır. Rubrik, araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler doğrultusunda MTD özelinde özel yetenekli öğrencilerin biyomimetik tasarım yaklaşımında zorlandıkları görülmüştür. Ayrıca özel yetenekli öğrencilerin planlama1, planlama-2 ve test etme kriterlerinde diğer kriterlere nazaran daha düşük performans gösterdikleri sonucuna ulaşılmaktadır. Araştırmanın sınırlılıkları ise tek bir BİLSEM’de yürütülmesi, sürecin uzun olması nedeniyle öğrencilerde yorgunluk etkisinin oluşmasıdır.