Akademik Veri Yönetim Sistemi
EJER-2019-Eurasian Educational Research Congress, Ankara, Türkiye, 19 - 22 Haziran 2019, ss.1287-1289
Bu araştırmanın amacı, fizik öğretmen adaylarının “enerji”
kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeleri metaforlar aracılığıyla
ortaya çıkarmaktır. Bu genel amaç çerçevesinde aşağıdaki sorulara cevap
aranmıştır: (1) Öğretmen adaylarının enerji kavramına ilişkin sahip oldukları
metaforlar nelerdir? (2) Öğretmen adaylarının sahip oldukları metaforlar ortak
özellikleri bakımından hangi kavramsal kategoriler altında toplanabilir? Çalışmanın
verileri, nitel araştırma yöntemi ile toplanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımı;
verilerin sayısal olmayan bir biçimde incelendiği ve yorumlandığı, farklı
görüşlerin ortaya konulduğu bir yöntemdir. Çalışmanın deseni nitel araştırma
yöntemlerinden olgu bilim biçiminde düzenlenmiştir. Nitel araştırmalarda
verilerin genelleme kaygısı güdülmediği ve hedef grubun o anlık durumunu
yansıtıldığından, araştırmanın uygulanacağı gruba ait bir sayı sınırı yoktur.
Araştırmanın çalışma grubu eğitim fakültesi fizik eğitimi bölümünde öğrenim
gören, gönüllü %23,5’i erkek, % 76,5’i kadın toplam 17 fizik öğretmen adayından
oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak metaforlar kullanılmıştır. Araştırmanın
veri toplama aracı hazırlanırken, metaforların bireysel algıları belirlemede nitel
veri toplama aracı olarak kullanıldığı ulusal ve uluslararası araştırmalar
incelenmiş ve genel yönelimin katılımcılara açık uçlu cümle tamamlatılması
şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın amacına uygun olarak her öğretmen
adayının “Enerji……………. gibidir;
çünkü……….....” cümlesini tamamlamasıyla veriler elde edilmiştir. Verilerin
analizi içerik analizi tekniğiyle yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmen
adayları “enerji” kavramına ilişkin toplam 17 metafor geliştirmişlerdir.
Oluşturulan metaforlar: “sıkıştırılmış tel”, “aile”, “dönüşüm”, “vücuttaki
kalp”, “Toplantı odası”, “hal değişimi”, “yetenek”, “gösterdiğimiz çaba”,
“1.Sınıf çocukları”, “şarj cihazı”, “heves", “hareket”, “Zıplayan bir
top”, “sevgi”, “uçak”, “yemek” ve “dönüşebilen” şeklindedir. Fizik öğretmen
adaylarının soyut bir kavramı, kendi zihinlerinde yer alan nesneye ait
özellikleri, somut bir özelliğe bağlamışlardır. Bu oran %35,3 olarak elde
edilmiştir. Fizik öğretmen adaylarının üretmiş oldukları metaforlar 7
kategoride toplanmıştır. Oluşturulan metaforlara ilişkin kategoriler;
“gereksinim olarak enerji”, “muhteva olarak enerji”, “şekil değişimi enerji”,
“kontrol edilmesi gereken olarak enerji”, “tüketilen olarak enerji”, “ürün
olarak enerji”, “yaşamın kaynağı olarak enerji”
şeklindedir.