Kağıt Eserlerin Konservasyonunda Alternatif Biyosidallerin Rolü ve Etkinliklerinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Katırcıoğlu H.

Library Archive and Museum Research Journal, cilt.5, sa.1, ss.61-76, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.59116/lamre.1394494
  • Dergi Adı: Library Archive and Museum Research Journal
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.61-76
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kağıt, yazı yazmak ve bilgiyi saklamak için kullanılan organik karbon kaynaklı temel bir malzemedir. Kitaplar, mektuplar, haritalar ve resmi belgeler kağıt üzerine yazılarak bilginin kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlamaktadırlar. Arşivler ve kütüphaneler sahip oldukları bu organik karbon kaynakları ile birçok mikroorganizma için mükemmel bir besin kaynağı sağlamakta ve sonuç olarak biyodeterasyona (biyolojik bozulmaya) neden olmaktadırlar. Biyodeterasyon hızı ise arşiv malzemelerinin kompozit özelliklerine bağlı olduğu kadar bulundukları ortama da bağlılık göstermektedirler. Aktif konservasyon uygulamalarına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmada mikrobiyal örnekler Kültür ve Tescil Dairesi Başkanlığı (Vakıf Kayıtlar Müdürlüğü) bünyesindeki merkez kütüphanede yer alan Safranbolu koleksiyonuna ait arşiv odasında yer alan 756 ve 759 arşiv numarasına sahip iki eserden elde edilmiştir. Biyosidal ürün olarak aktif maddeleri sırasıyla %20’lik klorheksidin diglukonat, %15’lik poliheksanid, %3,9’lik laktik asit, %4,5’lik asetik asit ve %70’lik etil alkol kullanılmıştır. Biyosidal ürünlerin mikroorganizmalar üzerindeki etkileri disk difüzyon yöntemi ile araştırılmıştır. Konservasyon açısından önemli olan kağıt üzerindeki etkinlik değerlendirilmesi ise kısa ve uzun vadeli yaşlandırma testi, renk spektroskopisi ve SEM lif deterasyon analizleri ile gerçekleştirilmiştir.