Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Kullanılarak Türkiye Cumhuriyeti İçin Bir Hava Savunma Sistemi Seçimi


Özcan S., Türker A. K., Ersöz S., İfraz M., Tebrizcik S.

2th International Materials Engineering and Advanced Manufacturing Technologies Congress (IMEAMTC'23), İstanbul, Türkiye, 12 - 13 Ocak 2023, ss.31-38

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.31-38
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Uçak ve füze teknolojisinin geliştiği günümüzde, saldırı kadar savunma sistemlerinin de önemi giderek artmaktadır. Hava savunma sistemleri hava ve füze savunma sistemlerine evirilmektedir. Türkiye’nin hava sahasını koruyabilmesi ve hava üstünlüğünü elinde tutabilmesi için stratejik seviyede bir hava ve füze savunma sistemine ihtiyacı bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı; daha önce üzerinde sınırlı çalışma yapılmış, konusu gereği kritik önem taşıyan hava savunma sistemlerinin incelenmesi, teknik özelliklerinin ve kabiliyetlerinin gerçeğe çok yakın olacak şekilde anlatılması ve Türkiye için olası bir sistem seçme durumunda; hükümetlerden bağımsız, alanında uzman kişilerle yapılan anketler ve mülakatlar ile edinilen bilgiler ışığında bir mühendislik yaklaşımı ile aranan ideal sistemi bulmaya çalışmaktır. Yapılan görüşmeler, mülakatlar ve anketler sonucunda değerlendirilmeye alınan kriterler; füze menzili/irtifa etkinliği, teknoloji paylaşımı, füze etkinliği (çekebileceği G kuvveti, hızı, uçuş süresi), NATO/milli sistemlerine uyumluluk, radar kapsama alanı ve teknolojisi, maliyet, reaksiyon zamanı, atıma hazır füze sayısı ve aynı anda angaje olunan hedef sayısıdır. Seçime konu olan alternatifler ise; Türkiye’nin daha önce almayı kıymetlendirdiği hava savunma sistemleri S-400/SA-21, PATRIOT, HQ-9 ve SAMP-T olarak incelenmiştir. AHP yöntemi kullanılarak kriterlerin ağırlıklandırılması sağlanmıştır ve TOPSIS yöntemi içerisinde AHP ile elde edilen ağırlıklandırmalar kullanılarak alternatiflerin sıralanması işlemi yapılmıştır. Çalışma sonunda ideale en yakın olan sistemin S-400 sistemi olduğu tespit edilmiştir.