Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, cilt.5, sa.3, ss.213-222, 2017 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, Titanyum Grade 1 sac malzemenin oda sıcaklığında V geometrisinde bükülmesi
sonrasında sac malzemede gözlemlenen geri esneme davranışı deneysel olarak araştırılmıştır.
Bükme açısı (15, 30, 45, 60 ve 75 derece), zımba uç radüyüsü (0, 2 ve 4 mm) ve ütüleme süresi
(0, 10 ve 20 saniye) deney parametreleri olarak belirlenmiştir. Ayrıca, çalışmada ara deney
parametreleri için geri esneme açıları bulanık mantık sistemi kullanılarak tahmin edilmiştir.
Deneysel çalışmalardan, kalıp açısındaki 15 derecelik artışın geri esneme açısını ortama 0,62
derece, zımba uç radyüsündeki 2 mm artışın da ortalama 0,14 derece arttırdığı tespit edilmiştir.
Ütüleme süresindeki 10 saniyelik artışın da geri esneme açısını ortalama 0,12 derece azalttığı
tespit edilmiştir. Bulanık mantık sistemi kullanılarak yapılan tahminlerin de geri esnemeyi % 93,3
oranında doğrulukla tahmin edebildiği gözlemlenmiştir. Bulanık mantık sisteminin geri esneme
tahmininde başarıyla kullanılabileceği gözlemlenmiştir.
In this study, the springback phenomenon of Titanium Grade 1 sheet metal which is observed
after V bending operations in room temperature was investigated experimentally. Bending angle,
punch radius and holding time are determined as experimental study parameters. Also, the
springback angles were predicted by using fuzzy logic system for non-performed experiment
parameters. It was observed that a 15 degree increase in die’s angle increased the springback by
an average 0.62 degree, a 2 mm increase in punch’s radius increased the springback by an average
0.14 degree, and a 10 second increase in holding time decreased the springback by an average
0.12 degree. A 93.3 % similarity was found when the results from the actual experiment and the
estimations made with the fuzzy logic method were compared. It is observed that the fuzzy logic
method can be used successfully for springback estimations.