Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. International Antalya Scientific Research and Innovative Studies Congress, Antalya, Türkiye, 9 - 10 Mayıs 2023, ss.1117-1132
ÇalıĢma yalın üretim teknikleri ile yüksek çeĢit-düĢük hacimli sipariĢe gôre proje tipi üretim yapan
bir savunma sanayi firmasının üretim hattının çizelgelenmesi problemine odaklanmıĢtır.
ÇalıĢmanın amacı müĢteri talebinin zamanında karĢılanamaması problemine yônelik yalın bir
üretim hattının kurulması ve bu hatta üretilecek farklı ürün tiplerinin farklı çevrim sürelerine sahip
olması nedeniyle ortaya çıkabilecek iĢ akıĢı ve ara stok dengesizliklerine akıĢ atôlyesi çizelgeleme
yaklaĢımı ile çôzüm ônermektir. Beklemesiz orantılı parti bôlmeli permütasyon akıĢ atôlyesi
probleminin varsayımları ile yalın üretim felsefesinin temelleri bütünleĢtirilerek karmaĢık
tamsayılı doğrusal programlama modeli ônerilmiĢtir. Üretim hattı verimliliğini artırmak amacıyla
amaç fonksiyonu olarak enbüyük tamamlanma zamanının (makespan) enküçüklenmesi dikkate
alınmıĢtır. Model GAMS Studio yardımıyla kodlanmıĢ ve CPLEX çôzüm aracı ile çôzülmüĢtür.
Toplam iĢ sayısının 6 ile 90 arasında ve istasyon sayısının 2 ile 7 arasında değiĢtiği bir deney
tasarımı yapılmıĢ, 90 adet problem çôzümü gerçekleĢtirilerek modelin çôzüm performansı iĢlem
süresi açısından analiz edilmiĢ ve çôzüm kalitesi yorumlanmıĢtır. Ayrıca savunma sanayi
firmasının gerçeğe yakın verileri kullanılarak bir uygulama çalıĢması yapılmıĢtır. Bu uygulama
çalıĢmasının esası Deming Dôngüsü‘ne (planla, uygula, kontrol et, ônlem al) dayanmaktadır.
Ġstasyon sayısının 7, ürün tipi sayısının 14 ve müĢteri talebinin 90 adet iĢ olduğu bir senaryo için
çôzüm gerçekleĢtirilmiĢtir. Model çôzümüne gôre yalın üretim ve çizelgeleme yaklaĢımlarının
uygulanmasıyla aylık üretim miktarının mevcut uygulamaya gôre iki kattan fazla artabileceği,
üretimde gerekli personel sayısının yarıya inebileceği gôrülmüĢtür. Ayrıca üretimde itme
sisteminden çekme sistemine geçilmesiyle üretim hızının artacağı, üretim içi stokun ônemli
miktarda azalarak stokta ônemli maliyet tasarrufu sağlanabileceği ve nihayetinde ihtiyaç duyulan
alanın da azalacağı belirlenmiĢtir. Sonuç olarak bu çalıĢmada yalın dônüĢüm ve çizelgeleme
yôntemlerinin bütünleĢik bir Ģekilde kullanılabileceğine dair bir uygulama çalıĢması ortaya
konmuĢtur. Bulgularımıza gôre ilk kez beĢ farklı üretim ortamının (beklemesiz, orantılı, parti
bôlmeli, permütasyon akıĢ, yüksek çeĢit düĢük hacimli üretim) birlikte ele alındığı bir uygulama
bu çalıĢmada gerçekleĢtirilmiĢtir.