Geçici barınma alanlarında sosyo-demografik ve kültürel yapının etkileri: Hatay, Ovakent Mahallesi


yavasoglu f., Yavuz K. B., Özdemir M., DÖNER E. D.

İdealkent, sa.48, ss.511-540, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: Sayı: 48
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.31198/idealkent.1638376
  • Dergi Adı: İdealkent
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.511-540
  • Gazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş ve 20 Şubat 2023 Hatay Depremleri sonrası Antakya Ovakent Geçici Barınma Alanı’nda yaşayan afetzedelerin demografik ve kültürel özelliklerine dayalı mekânsal ihtiyaçlarını incelemektedir. Yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler ve gözlemler yoluyla elde edilen bulgular, geçici barınma alanlarının ve birimlerinin sosyo-demografik ve kültürel farklılıkları karşılamada yetersiz kaldığını göstermektedir. Bu bağlamda, deprem öncesinde Ovakent Mahallesi’nde ikamet eden ve deprem sonrası aynı bölgede kurulan geçici barınma alanına yerleştirilen Özbek kökenli afetzedelerin özgün ihtiyaçları ile mevcut mekânsal düzenlemeler arasındaki uyumsuzluk ayrıntılı biçimde ele alınmaktadır. Özellikle mahremiyet, geniş aile yapısı, eğitim ve sosyalleşme gibi temel ihtiyaçların standart tip projelerle karşılanamaması, gündelik rutinlere dönüşü olumsuz etkilemektedir. Çalışma, geçici barınma alanlarının tasarımında kullanıcıların demografik, kültürel ve sosyal gereksinimlerinin dikkate alınması, bu alanların katılımcı yaklaşımlarla iyileştirilmesi ve kalıcı konutların da benzer bir anlayışla planlanması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu doğrultuda barınma, sadece fiziksel ihtiyaçların karşılanması olarak değil, kültür, kimlik ve toplumsal bütünleşmenin de gözetildiği bir yaklaşımla ele alınmalıdır.
This study examines the spatial needs of Uzbek disaster survivors residing in the Ovakent Temporary Housing Area following the February 6, 2023, Kahramanmaraş Earthquakes. Based on semi-structured interviews and field observations, the findings reveal that temporary housing areas and individual housing units often fail to accommodate the residents’ socio-demographic and cultural needs. Standardized designs inadequately address requirements related to privacy, extended family structures, education, and opportunities for social interaction, hindering residents' ability to resume daily life. This study underscores the importance of planning temporary housing that reflects user needs, incorporates participatory methods, and applies these insights to the design of permanent settlements. Effective temporary housing must respond not only to physical necessities but also to residents’ cultural identity, social cohesion, and sense of belonging.