Tehlikeli Madde Taşımacılığında Demir Yolu Risk Modeli Önerisi


Çalış Boyacı A., Gencer C.

Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, cilt.18, ss.269-280, 2018 (Hakemli Dergi)

Özet

Tehlikeli maddeler veya uluslararası kısaltmasıyla HAZMAT, kişisel kayıplara ve maddi hasarlara neden olabilen katı, sıvı veya gaz halindeki maddelerdir. Patlayıcı, yanıcı, bio tehlikeli, korozif veya radyoaktif içerikli olabilen bu maddeler taşıma, elleçleme ve depolama işlemleri sırasında özel koruma gerektirmektedir. Kimyasal veya fiziksel karakteristikleri nedeni ile canlılara ve çevreye zarar verebilen tehlikeli maddelerin son yıllarda birçok sektörde kullanılıyor olması, tehlikeli madde taşımacılığının önemini arttırmaktadır. Literatürde, tehlikeli madde taşımacılığında risk değerlendirmesi için kullanılan farklı risk tanımlamaları mevcuttur. Bu tanımlamalardan bazıları olay olasılıklarını ya da olayların sonuçlarını dikkate alırken, bazıları ise etki alanı içindeki insanların sayısını dikkate almaktadır. Çalışmada geleneksel risk modeliyle uyumlu, Glickman vd. (2007) tarafından geliştirilen demir yolu risk modeli temel alınarak bazı değişikliklerle Türkiye’ye uyarlanmaktadır. Elde edilen veriler doğrultusunda demir yolu taşımacılığındaki risk değeri hesaplanmaktadır.