Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gazi Üniversitesi Uluslararası Genç Araştırmacılar II Kongresi, Ankara, Türkiye, 8 - 12 Ağustos 2022, ss.1-15
Futbol Hakemliği kavramını, futbol hakemlerinin metafor görüşleri alınarak ortaya konan bu çalışmada
hedef, seçilmiş paydaşların algılarını tespit etmektir. Nitel olarak desenlenmiş olan bu çalışma
olgubilim modeli ve amaçsal örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırma
grubunu Ankara’da bulunan Türkiye Futbol Federasyonu’na (TFF) bağlı lisanslı futbol hakemleri
oluşturmaktadır. Katılımcı hakemlerin en az 1 yıl süreyle düzenli olarak resmi futbol müsabakalarında
görev yapan ve 17-41 yaş aralığında olan 38 hakem oluşturmuştur. Bu hakemler arasında kadın
hakemlerin sayısı 9, erkek hakem sayısının ise 29 olduğu görülmüştür. Araştırmada veri toplamak
hedefiyle katılımcılara futbol hakemliği kavramına yönelik sahip oldukları algılarını belirlemek adına
“metafor formu” hazırlanmıştır. Metafor formunda hakemlerden “Futbol Hakemliği……gibidir;
Çünkü..…” ifadesini tamamlamaları istenmiştir. Verilerin incelenmesinin ardından, hakemlerin toplam
19 metafor ürettikleri saptanmıştır. Üretilen bu metaforlar, kadın ve erkek hakemlerin algıları olmak
üzere 2 ayrı kümede gruplandırılmıştır. Birinci grup olan kadın futbol hakemlerinin futbol hakemliği
kavramına yönelik algılarından oluşturulan toplam 4 kategori elde edilmiştir. Bu grupta yer alan
hakemler, futbol hakemliği kavramına yönelik en çok “zor olma” ve “istenmeyen olma” kategorilerinde
metaforlar geliştirdiği belirlenirken, bu kategorileri “yönetici olma” ve “öğretici olma” kategorileri
izlemiştir. İkinci grup olan erkek futbol hakemlerinin futbol hakemliği kavramına yönelik algılarından
oluşturulan toplam 6 kategori elde edilmiştir. Hakemler futbol hakemliği kavramına yönelik en çok “adil
olma” ve “otorite olma” kategorilerinde metaforlar geliştirdiği belirlenirken, bu kategorileri “öğretici
olma”, “zor olma”, “yönetici olma”, “istenmeyen olma” kategorileri izlemiştir. Katılımcıların en fazla
ürettiği metaforlar günah keçisi, hâkimlik, askerlik, ateş ve denge şeklinde sıralanmıştır. Futbol
Hakemliği kavramı için katılımcıların çoğunluğu olumlu ifadelerde bulunmuş olsa da olumsuz ifadelerin
de yer aldığı gözlemlenmiştir.
The aim of this study, in which the concept of Football Refereeing was introduced by taking the
metaphorical opinions of football referees, is to determine the perceptions of the stakeholders. Criterion sampling, one of the phenomenological model and purposive sampling methods, was used in this qualitative study. The research group consists of licensed football referees affiliated to the Turkish Football Federation (TFF) in Ankara. Participating referees consisted of 38 referees aged between 17-41, who regularly worked in official football competitions for at least 1 year. Among these referees, the number of female referees was 9 and the number of male referees was 29.
In order to collect data in the research, a "metaphor form" was prepared in order to determine the
perceptions of the participants about the concept of football refereeing. In metaphor form, the referees
say “Soccer Refereeing is like……; Because..…” were asked to complete the statement. After
examining the data, it was determined that the referees produced a total of 19 metaphors. These
metaphors produced were grouped in 2 separate clusters as the perceptions of male and female
referees. A total of 4 categories were obtained from the perceptions of the first group, female football
referees, about the concept of football refereeing. While it was determined that the referees in this
group developed metaphors the most in the categories of "being difficult" and "being undesirable" for
the concept of football refereeing, these categories were followed by the categories of "being a
manager" and "being a teacher". A total of 6 categories were obtained from the perceptions of the
second group, male football referees, about the concept of football refereeing. While it was determined
that the referees developed metaphors for the concept of football refereeing the most in the categories
of "being fair" and "being an authority", these categories were followed by the categories of "beingnstructive", "being difficult", "being a manager" and "being undesirable". The metaphors most produced by the participants were listed as scapegoat, judgeship, military service, fire and balance. Although the majority of the participants made positive statements about the concept of Football Refereeing, it was observed that there were also negative statements.