Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bozok Journal of Engineering and Architecture, cilt.4, sa.1, ss.1-31, 2025 (Hakemli Dergi)
Turizmin temeli insanların keşfetme istekleriyle hareket etmesidir. Bu nedenle turizm sadece fiziksel değil sosyal, ekonomik ve kültürel boyutları içeren kitlesel bir harekettir. Turizmin kitlesel hareket olması ve kültürlerin etkisi altında kalması günümüzde de sıklıkla tartışılan koruma ve gelecek nesillere aktarım gibi sorunları ortaya çıkarmıştır. Kültürel ve doğal mirası tanımak ve korumak ardından da gelecek nesillere aktarmak önemli bir konu haline gelmiştir. Bu nedenle miras turizmi oldukça önem kazanmıştır. Çalışmada, Türkiye’de miras turizminin gelişmiş olduğu şehirlerden Konya ili seçilmiştir. Konya, tarih boyunca farklı kültürlere, inançlara, sanatlara ev sahipliği yapmıştır. Konya’nın pek çok kültürel mirasa sahip olması turizm sektörü açısından büyük potansiyele sahip olmasını sağlamıştır. Bu nedenle çalışmada Konya’nın somut olmayan kültürel miras kapsamında yer alan Mevlana incelenmiştir. Mevlana’nın diğer turizm çeşitleriyle entegre bir şekilde turizm ağlarına dahil edilmesi ve yerel ekonomik kalkınmanın desteklenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda çalışmada makro ve mikro olmak üzere iki ölçek belirlenmiştir. Makro ölçekte çeşitli kültürlerin ve mirasların etkisinde kalmış Konya ili, mikro ölçekte ise miras turizminin Konya’daki önemli noktalarından biri olan Mevlana’nın bulunması sebebiyle Karatay ilçesi çalışılmıştır. Öncelikle makro ölçekte Konya kentinin ardından mikro ölçekte Karatay ilçesinin kültürel yapısı ve mevcut turizm sektöründeki mekânsal örgütlenmesi incelenerek bir veri seti oluşturulmuştur. Oluşturulan matris üzerinden mekânsal analizler elde edilmiş ve bu analizler sonrasında yapılan yoğunlaşma analizi ile birlikte ortaya çıkan yeni dinamiklerin Mevlana Müzesi ile entegrasyonunun sağlanması amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda yeni dinamikleri kapsayan öneri turizm rotaları ve konsept köyler oluşturulmuştur. Bu durum Konya ilinin mevcut turizm sektörüne Mevlana’nın ve diğer turizm çeşitlerinin entegre olabileceğini göstermiştir.
The foundation of tourism is driven by people's desire to explore. Therefore, tourism is not only a physical activity but also a mass movement that includes social, economic, and cultural dimensions. The fact that tourism is a mass movement and is influenced by cultures has raised issues such as preservation and transmission to future generations, which are frequently discussed today. Recognizing and preserving cultural and natural heritage, and subsequently transmitting it to future generations, has become an important issue. For this reason, heritage tourism has gained significant importance. In this study, the province of Konya, one of the cities in Turkey where heritage tourism is well-developed, was selected. Throughout history, Konya has hosted various cultures, beliefs, and arts. The fact that Konya possesses a rich cultural heritage has provided the city with significant potential in the tourism sector. Therefore, Mevlana, which is included within the scope of intangible cultural heritage, was examined in this study. The aim is to integrate Mevlana into tourism networks in conjunction with other types of tourism and to support local economic development. In this context, two scales, macro and micro, were determined in the study. The province of Konya, which various cultures and heritage elements have influenced, was examined at the macro scale. At the micro scale, the Karatay district was studied due to the presence of Mevlana, which is one of the key locations of heritage tourism in Konya. First, the city of Konya was examined at the macro scale, followed by an analysis of the cultural structure of the Karatay district and its spatial organization within the existing tourism sector at the micro scale, and a dataset was created. Through the developed matrix, spatial analyses were obtained. Following these analyses, the aim was to ensure the integration of the emerging new dynamics with the Mevlana Museum through a concentration analysis. In line with this objective, proposed tourism routes and concept villages encompassing these new dynamics were created. This situation has demonstrated that Mevlana and other types of tourism can be integrated into the existing tourism sector of Konya province.