Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ankara II. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi, Ankara, Türkiye, 6 - 08 Mart 2020, ss.74-85
Üretim her zaman endüstrilerin çoğunun kalbidir. Delikler çoğu durumda montaj amaçları için gerekli olduğundan, delik delme süreçleri ile üretilen delikler çok dikkat gerektiren son derece önemli işlemlerdir. Bir plaka veya yüzey üzerine deliklerin hassas bir şekilde delinmesi, bu amaç için tasarlanmış, delik işleme tezgâhlarında matkap, rayba veya delik kateri denilen takımlar kullanılarak yapılır. Tolerans sınırı içerisinde olmasına rağmen, deliklerin yanlış geometrisi nedeniyle montaj sorunları ortaya çıkabilir. Ölçü bozukluğu, silindiriklik,
dairesellik, diklik ve pozisyon hataları gibi çeşitli geometrik toleranslar bu tür montaj problemlerinden sorumludur. Bu araştırma, Al7050-T7451 Alüminyum alaşımlı levha
malzemede önceden delinmiş deliklerin 12 mm çapa işlenmesiyle oluşturulan deliklerin boyutsal doğruluğu, daireselliği ve silindirikliği üzerine delme parametrelerinin etkilerini
belirlemeye odaklanmıştır. Deneyler, kuru işleme koşulları altında bir delik işleme kafası kullanılarak hassas delik delme tezgâhında gerçekleştirilmiştir. Deliklerin işlenmesinde iki
farklı özelliğe sahip CCGT 060202 26G6 ve CCGT 060202F-AL KX kesici uçlar kullanılmıştır. Bu çalışmada, kesici uç tipi, iş mili hızı (dev/dak) ve ilerleme oranı (inch/dev)
delik işleme parametreleri olarak seçilmiştir. Dikkate alınan parametrenin her biri iki seviyeye sahip olup, deney planı Taguchi L8(27) ortogonal düzene göre oluşturulmuştur. Delik işlemeyle oluşturulmuş deliğin kalite karakteristikleri olarak ölçü tamlığı, dairesellik ve silindiriklik dikkate alınmış ve birden çok kalite özelliğini eşzamanlı olarak sağlayacak olan en iyi şartların belirlenmesi hedeflenmiştir. Birden çok kalite özelliğine sahip bu tür problemlerin çözümünde, Gri İlişkisel Analizi (GRA) kullanışlı ve basit bir yaklaşım sunar. Bu nedenle, delik işleme parametrelerinin çoklu kalite karakteristikleri üzerindeki etkisini araştırmak için gri ilişkisel analizi kullanılmıştır. Ayrıca, çoklu kalite karakteristiği üzerine işleme parametrelerinin katkı oranını belirlemek için de Pareto ANOVA analizi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, kaplamalı takım-yüksek kesme hızı-düşük ilerleme hızı kombinasyonu altında çoklu kalite gereksinimlerinin (ölçü tamlığı, dairesellik ve silindiriklik) en ideal olduğunu göstermektedir. Ayrıca, Pareto ANOVA analizi sonuçları, çoklu kalite gereksinimleri üzerinde, kesici uç tipinin (yaklaşık %81.8) ve ilerleme oranının (yaklaşık %15.3) en yüksek etkiye sahip olurken, kesme hızının (%2.9) ise en düşük etkiye sahip olduğunu göstermiştir.